پیام بحران خشکسالی در آمریکا برای ما در ایران!

     تازه‌ترین نقشه‌های وضعیت خشکسالی در ایالات متحده آمریکا که توسط مرکز پایش خشکسالی آن کشور – US Drought Monitor - در بیست و یکم اوت (31 مرداد) 2012 منتشر شده است، نشان می‌دهد که ممکن است شدت رخداد خشکسالی، چنان شتاب گرفته و کارمایه‌های تولیدی آن کشور در بخش کشاورزی را به نحوی متأثر کند که ابعاد فاجعه و خسارت به مراتب بزرگ‌تر از خشکسالی مشهور و 4 ساله آمریکا در آغازین سال‌های شروع هزاره‌ی سوم – بین سال‌های 2000 تا 2004 - شود. وضعیت به گونه‌ای است که فقط چیزی در حدود 10 درصد از خاک ایالات متحده آمریکا در سال 2012 از ریزش‌های آسمانی نسبتاً مطلوبی برخوردار بوده و از اثرات خشکسالی متأثر نشده ‌است. حتا در ایالت همواره پرآب شمالی، یعنی آلاسکا هم، آثار خشکسالی بر منابع آب و خاک یک سوم از این سرزمین پهناور اثر گذاشته است. بدترین وضعیت را البته در این میان، ایالت‌های مرکزی و شرقی آمریکا، به ویژه ایلینویز، آیووا، میسوری، ایندیانا، آرکانزاس، کانزاس و نبراسکا دارند که حدود 50 تا 90 درصد از وسعت‌شان، دچار شدیدترین نوع خشکسالی شده و میزان ریزش‌های آسمانی‌شان به نسبت میانگین دراز مدت منطقه، تا 80 درصد کاهش یافته است؛ رخدادی که کاهش معنی‌دار محصولات زراعی و متعاقب آن، افزایش قیمت جهانی این اقلام زراعی، به ویژه ذرت و گندم را در پی داشته است.

    حتا به منظور صرفه‌جویی بیشتر و مقابله با کمبود شدید منابع آب، بسیاری از برنامه‌ها و پروژه‌های بلندپروازانه آمریکا در گردشکده مشهور این کشور – لاس وگاس - متوقف شده؛ واقعیتی که کاهش رونق ساخت و ساز و قیمت مسکن و زمین در آن نواحی را در پی داشته است. به ویژه آن که یکی از بالاترین نرخ‌های اُفت سطح آب زیرزمینی و نشست زمین، اینک از آن منطقه و نواحی مجاورش در کالیفرنیا گزارش می‌شود.
    پرسش اصلی این است که چرا آمریکا با استناد به قدرت فناوری خیره‌کننده خود و با استفاده از تکنیکی به نام بارورسازی ابرها، نتوانسته است این بحران را مهار کند؟ همچنین، چرا دولت مقتدر و مغرور مرکزی قادر نیست از روش‌های تغییردهنده‌ی اقلیم چون هارپ به نفع خود سود جوید؟ در عوض با برگزاری و تقویت چندین نوع از اتاق‌های فکر و جلب نظر تصمیم‌سازان داخلی و مردم محلی، می‌کوشد تا با تبیین روش‌های غیرسازه‌ای و اعمال مدیریت بر مصرف درست و اصولی آب، ابعاد نگران‌کننده‌ی این بحران را به کمینه برساند.
    شگفت‌آور آن که به رغم آشکار شدن چنین ناتوانی مهمی در ساختار اجرایی بدنه دولت آمریکا برای مهار غول خشکسالی و کاهش اثرات سؤ جریان بیابان‌زایی، همچنان پیام‌ها و مصاحبه‌هایی از مقامات تصمیم‌گیر کشورمان منتشر می‌شود که صراحتاً وضعیت خشکسالی چندساله در جنوب خوزستان و دیگر نواحی جنوبی کشور را دسیسه غرب به رهبری آمریکا برای ربایش ابرهای باران‌زا عنوان می‌کنند. و از سوی دیگر، می‌خواهند تا مجدداً با استفاده از بارورسازی ابرها، مشکل دریاچه ارومیه را حل کنند! درصورتی که به رغم ادعاهای وزارت نیرو مبنی بر ورود 2 میلیارد مترمکعب آب به محوطه دریاچه در سال جاری و افزایش 15 درصدی میانگین ریزش‌های آسمانی در اثر بارورسازی ابرها، تازه‌ترین بررسی‌ها نشان می‌دهد که ابعاد خشکسالی در دریاچه ارومیه در 25 مرداد 1391 به مراتب فاجعه‌بارتر از سال‌های پیش از آن در چنین روزی بوده است، به نحوی که برای نخستین بار، ماهیت جزیره‌های دریاچه ارومیه کاملاً از میان رفته و به یکدیگر متصل شده‌اند .
    امید که پیام و زنهار بحران خشکسالی در آمریکا را به درستی درک کرده و باور کنیم، برای مقابله با بیابان‌زایی و کاهش اثرات خشکسالی، بهترین کار مدیرت تقاضا بر بنیاد آموزه مدیریت به هم پیوسته منابع آب به تفکیک حوضه‌های آبخیز کلان کشور است و بدترین کار، متهم کردن آسمان به کم کاری! یا کشورهای غربی به دزدی ابر و عوض کردن مسیر باد غالب است.

 بازتاب این یادداشت در:
- روزنامه اعتماد
- تابناک

منبع: http://darvish100.blogfa.com/post-2230.aspx

 نوشته شده در  یکشنبه 5 شهریور1391ساعت 0:50  توسط محمد درویش 

     هفته‌ی گذشته در خبرها آمده بود که معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست کشور - اصغر محمّدی فاضل – هشدار داده‌اند که در صورت ادامه روند کنونی، نابودی تالاب گاوخونی حتمی است. خبری که شگفتی بسیاری از فعالان و کارشناسان این حوزه را برانگیخت! نه به این دلیل که تالاب گاوخونی یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های حفظ پایداری بوم‌شناختی در ایران مرکزی است؛ و نه به آن دلیل که متراکم‌ترین و متنوع‌ترین غلظت زیگونگی حیات در مناطق بیابانی کشور مدیون حضور گاوخونی بوده است؛ و نیز نه به آن دلیل که علت تداوم معیشت مردم در خاور استان اصفهان و سکونتگاه باستانی و مهم ورزنه، وجود گاوخونی بوده است و حتا نه به آن دلیل که چگونه است، تالابی به این مهمی که در کنوانسیون بین‌المللی رامسر هم به عنوان یکی از 24 تالاب اصلی کشور ثبت جهانی شده است، بدون آن که به سیاهه‌ی مونترو (فهرست تالاب‌های در معرض خطر) وارد شود، به یکباره خبر از نابودی کاملش منتشر می‌شود!! پس مراجع نظارتی در آن کنوانسیون معتبر بین‌المللی کجا هستند؟

    بله، هر چند که تمامی 4 مورد یادشده فوق، دریافت‌هایی بسیار مهم هستند، اما نگارنده بر این باور است که خبر دکتر فاضل، از جنبه‌ی دیگری حایز شگفتی بیشتر در محافل تخصصی این حوزه را فراهم آورد و آن جنبه این است که اینک همه در مواجهه با این خبر می‌پرسند: مگر تالاب گاوخونی‌ای هم هنوز در کشور وجود داشته که اینک نگران نابودی کامل آن باشیم؟

    مگر یادمان رفت، در بیست و پنجمین روز از اردیبهشت سال 1390، مسعود باقرزاده کریمی، مشهورترین کارشناس حوزه تالاب که از قضا مشاور عالی معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست کشور هم هست، در گفتگو با رسانه‌ها صراحتاً اعتراف کرد که "گاوخونی خشک شد و برنامه‌ای هم برای نجات آن وجود ندارد !"

    و مگر در سال‌های 1387 تا 90 هم همین خبر هر ساله توسط مراجع رسمی و رسانه‌ها و دوستداران رسمی به اشکال مختلف اعلام نمی‌شد؟

    حقیقت این است که این میت، مدت‌هاست که مرده است و دیگر لازم نیست هر سال دوباره برایش مجلس ختم و شب سوم و هفتم و چهلم بگیریم. همان برپاداشتن سالگردی آبرومندانه کافی است! نیست؟

     و در این مراسم سوگواری سالانه بیاییم از دلیل یا دلایل مرگ این نگین فیروزه‌ای بی‌بدیل مرکز ایران سخن بگوییم. این که چرا سال‌ها در برابر دزدی آشکار حق آبه‌ی گاوخونی سکوت کردیم؟ چرا آن هنگام که مجوز احداث تونل‌های شماره یک و دو و سه کوهرنگ را صادر کرده و عملاً حجم سالانه‌ی ‌آورد زاینده رود را به حدود دوبرابر افزایش دادیم، کسی نگفت که باید بخشی از این آب بادآورده! به گاوخونی اختصاص یابد؟ اصلاً چرا آن زمان که آورد زاینده‌رود فقط 800 میلیون متر مکعب در سال بود، روزگار گاوخونی بهتر از امروزی است که آوردش به حدود یک و نیم میلیارد مترمکعب رسیده است؟ چرا با افتخار سخن از افزایش تولید کشاورزی و اشتغال‌زایی در بخش صنعت کرده و اعلام داشتیم که اصفهان آبروداری کرده و یکی از مهاجرپذیرترین استان‌های کشور در طول چند دهه‌ی اخیر بوده است؛ امّا نگفتیم که این همه افتخار و آبرو به بهای چه بی‌آبرویی‌ بزرگتری بدست آمده است؟

    حال اگر شرق اصفهان شاهد پیدایش یک کانون جدید فرسایش بادی به مساحتی حدود تهران بزرگ شده است؛ اگر ظرفیت گرمایی ویژه منطقه کاهش یافته و تفاوت دمای شب و روز آشکارا چنان افزایش یافته که نیازهای آبی بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری بومی منطقه هم افزایش یافته است و اگر موجی بزرگ از مهاجرت‌های انسانی از خاور به سمت مرکز اصفهان رخداده است؛ این باید درس عبرتی بزرگ برای همه‌ی ما باشد تا اجازه ندهیم به بهانه‌ی تأمین نیازهای کوتاه مدت اقتصادی، یک سرزمین دچار ورشکستگی بوم‌شناختی (اکولوژیکی) شود. زیرا اگر هر نوع ورشکستگی را بتوان جبران کرد، بی‌شک ترمیم ورشکستگی بوم‌شناختی در انتهای آن سیاهه‌ی قابل ترمیم‌ها قرار دارد.

    آری ... گاوخونی رفت و مرد از بس که ندیدیمش و یادمان رفت که وقتی رفت، مرگ به دیار زنده رود سلام داد! نداد؟

انعکاس در:

- خبر آنلاین

- پارسیس پرس

- آخرین اخبار روز

- مرکز خبر و اطلاعات ایرانیان

- تبییان نیوز

منبع: http://darvish100.blogfa.com/post-2231.aspx

یکی از بزرگترین فاجعه های دریایی ، هنگامی رخ داد که کشتی « تیتانیک » در شب چهاردهم آوریل ، به سال 1912 ، به توده ای از یخ های شناور برخورد کرد .در این فاجعه ، 1513 تن جان خود را از دست دادند .

بنابراین ، توده یخی که 48 متر آن بیرون آب است ، پیکری به عمق 400 متر نیز در زیر آب دارد.

از این رو پاسداران سواحل امریکا گروه گشتی خود را به جست جوی آنها می گمارند تا به کشتی ها اطلاعات لازم را در این زمینه بدهند.

ما حتی نمی دانیم عمر اقیانوس ها چقدر است. اما گویا این مسلم است که در مراحل نخستین تکامل زمین ، هیچ اقیانوسی وجود نداشت.

امروزه در عمق اقیانوس ها کاوش می کند تا چیزهای بیشتری درباره شان بفهمد.

کف اقیانوس را در عمق سه هزار و ششصد متری ، گلی نرم و لجن مانند، به رنگ زنگاری ، پوشانده است . این گل از اسکلتهای آهنگین حیوانات ریز دریایی به وجود آمده .

کف قسمت های گود و تاریک دریا ، یعنی در عمق 5/6 کیلومتری ، به وسیله ی لجنی نرم و زنگاری به نام رس قرمز پوشیده است.

این لجن از اجزای خرد اسکلت حیوانات ، پوشش گیاهان ریز و از خاکستر های آتشفشانی درست شده است.

اندازه گیری عمق اقیانوس ها به وسیله ی فرستادن امواج صوتی و انعکاس آنها صورت می گیرند. آنگاه زمان رفت و برگشت آنها را اندازه گیری کرده ، تقسیم بر دو می کنند و عمق اقیانوس را بدین طریق به دست می آورند.

بر پایه ی این اندازه گیری ما به نتایج خوبی در تعیین حد متوسط عمق اقیانوس ها و همچنین گودترین نقطه ی هر اقیانوسی رسیده ایم:

1-اقیانوسی که بطور متوسط از همه گودتر است اقیانوس آرام است.

2-اقیانوس هند از لحاظ گودی در درجه ی دوم است . چون گودی میانه ی آن 3900 متر است.

3-درمرحله ی سوم ، اقیانوس اطلس قرار دارد که بطور میانگین 3865

متر گودی دارد.

در کم عمقی ، دریای بالتیک را مثال می زنیم که تنها 540 متر گود است.

گودترین نقطه ای که تاکنون شناخته شده واقع در اقیانوس آرام نزدیک جزایر گوام است که 10620 متر عمق دارد.

در اقیانوس اطلس کنار « پورتوریکو » جاییست که 9075 متر عمق دارد و در میان گودترین نقاط دنیا دومین جا به شمار می آید.

اما خلیج « هودسن » که از بسیاری دریاها بزرگتر است ، گودترین جایش فقط به 200 متر عمق می رسد.

http://l4.blogfa.com/post-60.aspx

بنابراین ، درختان برای ادامه ی حیات و رشد به یک سلسله اعمال شیمیایی دست می زنند.

در برش عرضی یک درخت ، نقاط تیره و روشنی درچوب دیده می شود که به طور یک در میان قرار گرفته اند . این اختلاف رنگ ، بستگی به اختلاف اندازه ی سلول های سازنده ، چوب دارد:

خلاصه ، این نقاط تیره و روشن نشان دهنده ی مقدار رشد چوب در سال است. پس اگر این قسمت ها را بشماریم ، می توانیم عمر درخت را معین کنیم.

http://l4.blogfa.com/post-53.aspx

در فصل تابستان رنگ تمام درختان سبز است.

اگر چه رنگ سبز گاهی روشن است و گاهی تیره ، ولی گویی خداوند تمام برگ ها را طبیعت با یک قلم رنگ کرده است.

در پاییز همین برگ به رنگ های گوناگونی در می آیند.

حال ببینیم چرا؟

می دانیم که سبزینه ، یا کلروفیل ، باعث سبزی برگ هاست. سبزینه ، یک کارخانه ی غذاسازی است که در داخل هر برگی وجود دارد.

دو سوم ماده ی رنگی داخل برگ را همین « سبزینه » تشکیل می دهد.

رنگ های دیگری نیز در داخل برگ ها وجود دارد ، ولی مقدار سبزینه آن قدر زیاد است که مانع می شود ما آنها را ببینیم .

حال ببینیم رنگ های دیگر موجود در برگ ها کدامند .

ماده ی زرد رنگی وجود دارد که حاوی اکسیژن ، هیدروژن و کربن است و اگزانتوفیل نامیده می شود. این ماده حدود 23 درصد از رنگ آمیزی برگ را تشکیل می دهد . « اگزانتوفیل » را به فارسی زردینه می گوییم.

کاروتین ماده ی دیگری است که رنگ هویج را پدید می آورد . ده درصد هم از این ماده در برگ موجود است.

آنتوسیانین ماده ی دیگری موجود در برگ است که رنگ قرمز روشن را در « بلوط » و « افرا » پدید آورده است.

در تابستان هیچ یک از رنگ های بالا غیر از رنگ سبز در گیاهان دیده نمی شوند. اما وقتی که هوا سرد می شود غذای ذخیره شده در برگ ها به شاخه ها و تنه ی درخت سرازیر می شود.

چون در فصل زمستان دیگر غذایی تولید نخواهد شد از این رو سبزینه ی داخل برگ ها تجزیه شده ، از بین می رود . پس اینست دلیل آنکه چرا در پاییز برگ ها به رنگ های گوناگون در می آیند ، رنگ های دلپذیری که آدمی از تماشای آن بسی لذت می برد.

پیش از آنکه برگ ها بریزند لایه ای از سلول های بهم فشرده در پای هر برگ تشکیل می شود . سپس وقتی که باد می وزد برگ ها برزمین می ریزند . آنگاه بر روی هر شاخه نشانی باقی می ماند که جای هر برگ فرو افتاده را به ما می نمایاند.

بیشتر درختانی که همیشه سبزند تمام برگ های خود را در فصل زمستان از دست نمی دهند . بلکه به تدریج در طول سال ، برگ های خود را عوض می کنند . از این رو ما همواره آنها را سبز می بینیم.

آسفالت های سنگین برای زمین فرودگاه هایی به کار می رود که ممکن است هواپیمایی به وزن 100 تن روی آن بنشیند. یا برای شاهراه هایی که کامیون های 30تنی یا بیشتر می خواهند بر روی آن بگذرند.

بامیان افغانستان روزگاری زیستگاه ببر بوده است

بسیاری داستان «بامیان» و دره «پنجشیر» و نبرد «احمد شاه مسعود» ملقب به «شیر دره پنجشیر» با طالبان را شنیده اند؛ ولی شاید این پرسش مطرح نشده باشد که بامیان در شمال افغانستان چه ارتباطی با شیر آسیایی Panthera leo persica می تواند داشته باشد.
شواهد برجای مانده از سنگواره ها و سنگ نگاره ای کهن حکایت بر وجود شیر در آسیای میانه تا قزاقستان می کند ولی در یکی از کهن ترین تمدن های این سرزمین یعنی «سغدیان»، ببر جایگاه فرهنگی شیر را در فلات ایران و خاورمیانه باستان، اشغال کرده است. بر دیواره های برجای مانده از شهر کهن «افراسیاب» در نزدیکی «سمرقند»، شکارگرانی سوار بر شتر و پیل، ببرهایی را آماج «خدنگ دلدوز» خود قرار داده اند.
آنگونه که در تاریخ بیهقی اشاره شده در قرن پنجم هجری، شمالی ترین زیستگاه شیر آسیایی مابین «هرات» و «فراه» بوده و «سلطان مسعود غزنوی» در سفری بین این دو شهر موفق به نخجیر هشت شیر شده بود.
در آسیای مرکزی و افغانستان «ببر» به نام «شیر» خوانده می شود و «خوشحال حبیبی» نیز در کتاب «پستانداران افغانستان» به این امر اشاره دارد. بر سر در یکی از بزرگترین مدارس علمی بخارا، تصویر ببری کاشیکاری شده و آن مکان به شیردر مدرسه بخارا شهره است. روزگاری شمال افغانستان از هرات و مزارشریف تا سرچشمه های «امودریا» کنام «ببر هیرکانی» Panthera tigris virgata بود و به احتمال زیاد دره پنجشیر بامیان روزگاری کنام ببر هیرکانی بود که در آن دیار شیر خوانده می شد.
روزگاری نیزارها و گززارهای حاشیه «سیردریا» و «آمودریا» زیستگاه ببری بوده که به «ببر توران» Turan نیز معروف بود. جز زیستگاه های تالابی رودخانه ای با پوشش ویژه جنگلی که به «توگای» Tugai معروف است و در کنار گراز، «گوزن بخارا» را نیز در دسترس ببر قرار داشت.
در کنار زیستگاه های تالابی، دشت ها و حتی شنزارها (اکثر با پوشش انبوه گز) نیز در زیر پای ببر قرار داشت و حتی تا اواسط قرن نوزدهم و تسخیر «تاشکند» به وسیله روس ها ببرهایی همواره در اطراف شهر تاشکند همواره دیده می شدند.
به احتمال زیاد باور کردنی نیست که تا اوایل قرن بیستم «آهوی گواتر دار ایرانی»، «آنتیلوپ سایگا» و «گورخر کولان» در رده شکار های اصلی ببر در آسیای مرکزی قرار داشتند. البته در زیستگاه های کوهستانی تاجیکستان و قرقیزستان و «کپه داغ» ترکمستان همانند شمال خراسان، نیزار های انبوه دره های کوهستانی کنام مطلوبی برای ببر و بهترین طعمه او گراز به حساب می آمدند.
در دیپلماسی آسیای مرکزی، ببر و پوست آن پیشکشی ارزنده به حساب می آمدند. با قدرت گیری روسیه نوین تحت لوای پتر کبیر، امرای رقیب بخارا و «خیوه» و خوانین «کازاخ» (به اشتباه «قزاق» نامیده شده اند) سعی در ایجاد رابطه ای دوستانه با تزار مقتدر روس داشتند و از این رو در کنار اسبان تیزرو و راهوار ترکمن و قالیچه های نفیس بخارایی، ببر و پوست آن یکی از مهم ترین هدایا بود.
در اوایل ۱۸۵۰ «لیدی شل» همسر سفیر بریتانیا در ایران گزارش کرد که در میان تهف و پیشکشی های امیر بخارا به ناصرالدین شاه جوان، چندین تخته پوست ببر زیبا وجود داشت.
نگاره پیوست این نوشتار که یکی از طراحی های «معین مصور» از نگارگران بزرگ عصر صفوی در قرن هفدهم است، گویای پدیده رد و بدل کردن گونه های حیات وحش در بین دولت ها است.

در یکی از روزهای ماه مبارک رمضان سال ۱۰۸۲ هجری، امیر بخارا در میان هدایایی که به همراه سفیر خود به دربار «شاه سلیمان صفوی» فرستاده بود، ببر تورانی را نیز همراه کرده بود؛ که ناگاه ببر مقید به قلاده و زنجیر در دروازه دولت، یکی از دروازه های آن روز اصفهان، به شاگرد بقالی حمله می کند و البته معلوم نیست که برای ماموران حفظ جان ببر به عنوان هدیه امیر بخارا مهم تر بود و یا نجات جان یکی از رعایای دولت علیه ایران!
در عرف دیپلماسی، «پاندا» و هدیه دو عدد از این جانور زیبا به «نیکسون» از سوی «مائو ستونگ» یادآور آب شدن تدریجی یخ روابط بین دو دولت ایالات متحده و چین است. حال باید دید اهدای چندین پلنگ ایرانی به روسیه جز خوش عاقبتی برای آن پلنگ ها چه چیزی را برای ایران به ارمغان خواهد آورد.

 http://vahsh.ir

روزگاری زیستبوم های آبی مرغزاران بی انتهای کالیفرنیا کنام «سمندر ببری کالیفرنیا» (Ambystoma californiense) بود ولی اکنون به دلیل تخریب گسترده زیستگاه ها تنها شش جمعیت از آن برجای مانده و نهاد های حفاظتی این گونه را در معرض خطر تلقی می کند.

در کنار عوامل انسانی مخرب زیستگاه، اکنون دشواری دیگری باعث تهدید جمعیت این گونه شده است. حدود ۶۰ سال پیش فروشندگان جانوران دست آموز گونه ای از سمندر ببری را که بومی تگزاس بود، به کالیفرنیا معرفی کردند. سمندرهای تگزاسی درشت جثه و مقاوم به شرایط دشوار زیستگاه بوده و به همین دلیل در آن دوره نگهداری از آنها در آکواریوم مد شده بود.
به تدریج تعدادی از این نمونه ها بنا بر دلایلی چون فرار و یا خسته شدن مالکان و معرفی به طبیعت، وارد زیستبوم جدید شدند و با گونه بومی کالیفرنیا جفت شده و نمونه های هیبریدی را تشکیل دادند که خلوص ژنتیکی نمونه های بومی را در معرض خطر قرار داده است.

سمندر دورگه، تهدیدی برای دیگر دوزیستان کالیفرنیا
به دلیل درشتی جثه و به ویژه بزرگ بودن دهان، در کنار رقابت بر سر طعمه با نمونه سمندر بومی کالیفرنیا، دو نمونه دیگر قورباغه و سمندر کالیفرنیا که در معرض تهدید هستند نیز در لیست شکار این گونه ناخواسته قرار گرفته است.
خواسته و یا ناخواسته بسیاری از گونه های غیر بومی وارد زیستگاه های جدید شده و درکنار رقابت با گونه های بومی به دلیل ایجاد نمونه های دورگه خلوص ژنتیکی گونه های قدیمی را مورد تهدید قرار می دهند.
در اسکاتلند و ایرلند معرفی و یا فرار نمونه های «گوزن سیکا» بومی ژاپن از پارک ها باعث هیبرید شدن (دورگه شدن) با «گوزن سرخ»، بزرگترین پستاندار بومی کنونی بریتانیا شده و به ویژه در ایرلند که به دلیل قرن ها فشار انسان و از دست رفتن پوشش کهن جنگلی، تعداد گوزن سرخ محدود است، تولید نمونه های هیبرید بسیار مشکل آفرین است.
در مورد نمونه هایی بزرگ جثه چون گوزن شاید انتقال نمونه غیر بومی و حذف نمونه های ناخواسته دورگه راه حلی برای نجات خلوص ژنتیکی گونه های بومی در معرض نابودی باشد ولی مدیریت جمعیت گونه هایی چون سمندر بسیار دشوار است. در پاره ای از موارد با زنده گیری و پرورش در اسارت می توان جمعیت هایی از دوزیستان ایجاد کرد ولی هیچ تضمینی وجود ندارد که پس از معرفی مجدد به زیستگاه، به دلیل وجود نمونه های بیگانه و یا هیبرید تمام تلاش ها به هدر رود.
در چند سال گذشته پس از مار بی آزار آبی و «لاکپشت خزری» ( در کنار «لاکپشت گوش سبز» مهاجم چینی) این بار نوبت «سمندر امپراتور» (سمندر لرستان) شده که باید تقاص هوس بازی و سود جویی و بی کفایتی را بدهد. قرن هاست که زیستگاه های زاگرسی به شدت تخریب شده است. شواهد تاریخی و لکه های جنگلی از وجود گونه های جنگلی گوزن مرال و خرس قهوه ای در زیستگاه های استان مرکزی حکایت می کند که اکنون باورش بسیار دشوار است.
ولی جز گونه های بزرگ و شکارچی پسندی چون «گوزن زرد» و شیر بسیاری از پرندگان و به ویژه گونه های حساس به تغییرات محیط، دوزیستان به دلیل نابودی کامل زیستگاه برای همیشه از دست رفتند. مدارک نشان دهنده گستره سمندر ببری کالیفرنیا در چمنزارها پیش از تبدیل به زمین های کشاورزی بوده است. به احتمال بسیار زیاد سمندر امپراتور نیز روزگاری در زیستگاه های جنگلی می زیسته است که اکنون بدل به ماهورهایی خشک شده اند.

سمندرهایی که رها می شوند
در روزهای نخست شاید نگهداری سمندری در تنگ و یا آکواریوم جالب به نظر برسد اما در هفته دوم کار به تلنگرزدن به شیشه برای به حرکت درآوردن این جانور به ظاهر مرده رسیده و پس از مدتی یا جانور سر از کیسه زباله در آورده و در خوشبینانه ترین حالت در روزهایی چون «سیزده بدر» در دامان طبیعت جنگلی شمال و یا پارک های تهران (خصوصا پارک ملت) رها می شود.
جانوری گرسنه و ضعیف و پر از استرس ناشی از زیستن در محیطی نامانوس، به احتمال زیاد شانس بقا نخواهد داشت ولی همانند تجربه کالیفرنیا این احتمال وجود دارد که در زیستگاه های جنگلی شمال و به ویژه در حواشی زیستبوم های آبی، سمندر امپراتور شانس اندکی برای بقا وجود داشته باشد.
در وضعیت کنونی، به آینده بیشتر گونه های جانوری و گیاهی ایران به دلیل تخریب زیستگاه نمی توان امیدی داشت پس وای بر زمانی که ورود گونه های ناخواسته و هیبرید شدن گونه ها، بلای جان گونه های حساسی چون سمندر ها شود.
پیشنهاد می شود در پارک های شهری دارای استخر چون پارک ملت تهران، پژوهشی کاربردی درباره احتمال رها سازی گونه سمندر امپراتور و امکان بقای نسل آن انجام گیرد.

منبع:http://vahsh.ir

روسیه «سرزمین پلنگ» را در نزدیکی مرز چین ایجاد کرد

انجمن حفاظت حیات وحش (WCS) اعلام کرد که روسیه به منظور حفظ گربه سانان نادر مانند گونه های در معرض انقراض پلنگ و ببر آمور، یک پارک ملی گسترده و وسیع را ایجاد کرده است.
این پارک ملی که «سرزمین پلنگ» نام دارد، وسعتی ۲۶۲ هزار هکتاری از زیستگاه های اصلی پلنگ و ببر را پوشش می دهد.
این پارک با الحاق دو منطقه حفاظت شده ارزشمند به نام های «پناهگاه حیات وحش بارسُوی»، «پناهگاه حیات وحش بوریسوفکو» و اضافه کردن منطقه ای دیگر در نزدیکی مرز کشور چین ایجاد شده است.
به گزارش پایگاه خبری مونگابی، «پیتر زاهلر» معاون بخش آسیای انجمن حفاظت حیات وحش در این باره گفت: این خبر بزرگی برای حفاظت گربه سانان بزرگ جثه است. ایجاد این پارک، میزان زیستگاه های تحت حفاظت جمعیت بحرانی دو گربه سان بزرگ جهان را به طور چشمگیری افزایش می دهد و راه افزایش امینت برای آینده این گونه ها را ادامه می دهد.
او همچنین ادامه داد: ما مشتاقانه منتظر آن هستیم تا پشتیبانی هایی که برای کمک به حفاظت ببرها و پلنگ ها در منطقه احتیاج است را ادامه دهیم.
«دیل میکل» مدیر برنامه روسیه انجمن حفاظت حیات وحش نیز گفت: ایجاد پارک ملی جدید، خبری عالی برای جمعیت های شرقی پلنگ و ببر آمور است.
او گفت: ما دولت روسیه را برای این پیش بینی و ایجاد این پارک ملی ستایش می کنیم و به این مسئله نیز خوشبین هستیم که این منطقه یک پناهگاه حساس برای برخی از بحرانی ترین گونه های گربه سانان بزرگ این سیاره است.
جمعیت ببر آمور یا همان ببر سیبری به دلایلی چون از دست رفتن زیستگاه ها، شکار به عنوان گونه آسیب رسان و آفت و همچنین شکار برای عرضه در بازار طب سنتی چینی به شدت کاهش یافته است. اما این وضعیت برای پلنگ آمور که به پلنگ شرقی نیز شناخته می شود، به مراتب بغرنج تر است چرا که در حال حاضر، دانشمندان تنها برآورد ۴۰ فرد از این گونه پلنگ را در طبیعت دارند و به همین دلیل، پلنگ آمور به عنوان بحرانی ترین گربه سان جهان از نظر تعداد افراد در طبیعت شناخته شده است.
کشور روسیه از چند سال قبل، برنامه های گسترده ای را برای حفاظت و احیای گونه های گربه سانان بزرگ جثه خود به اجرا در آورده است. مهمترین این برنامه ها، برنامه احیای پلنگ در منطقه قفقاز در غرب روسیه و شمال ایران است.
این کشور که میزبان المپیک زمستانی ۲۰۱۴ است، نماد این بازی ها را پلنگ انتخاب کرده در حالی که جمعیت پلنگ در ناحیه قفقاز (بخشی که در کشور روسیه واقع شده) منقرض شده است. به همین دلیل روسیه از چند سال قبل برنامه هایی برای احیای این گونه از طریق تکثیر در اسارت در دست اجرا دارد و پلنگ هایی را از قزاقستان و ایران برای اجرای این پروژه دریافت کرده است.
در سوی دیگر مرزهایی که منطقه قفقاز را به چندین قسمت تقسیم کرده اند، ایران نیز از دو سال قبل اعلام کرده که قصد احیای جمعیت گونه منقرض شده «ببر هیرکانی» از طریق تکثیر در اسارت ببر سیبری را اجرا کند.
هر چند که این برنامه با تبلیغات زیادی همراه بود و برنامه مبادله دو پلنگ ماده ایرانی با یک جفت ببر سیبری، یکی از خبرسازترین برنامه های تاریخ سازمان حفاظت محیط زیست ایران شد، اما بر خلاف گفته مدیران این سازمان، ببرها به محل در نظر گرفته شده در پناهگاه حیات وحش میانکاله منتقل نشدند و در باغ وحش ارم تهران ماندند. هفت ماه پس از انتقال، ببر نر بر اثر بیماری «مشمشه» در دی ماه ۸۹ پشت قفس های باغ وحش ارم جان داد و البته بازهم خبرساز شد.
پس از این اتفاق، ببر ماده برای مدتی طولانی در قرنطینه ماند و با اینکه منابع غیررسمی از ابتلای این ببر به مشمشه خبر می دادند، خبر و عکس خاصی از سوی مقامات رسمی از این ببر منتشر نشد.
با این حال هیئت های روسی و ایرانی چند بار به دو کشور سفر کردند و قرار است چهار ببر دیگر نیز در ازای دریافت چهار پلنگ، از روسیه به ایران بیایند و به مرکزی در میانکاله منتقل شوند. مرکزی که به گفته معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، تنها ظرفیت نگهداری دو ببر را دارد.

• «حضور پلنگ در داغستان»؛ خبری که تنها «شکارچیان» تایید می کنند
• بامیان افغانستان روزگاری زیستگاه ببر بوده است
• وضعيت جسماني ببر ماده آمور باغ وحش ارم خوب ارزيابي مي شود
• ضوابط بهداشتی ببرهای سیبری به زودی به محیط زیست اعلام می‌شود
• ببر و گونه های آن

http://vahsh.ir   : منبع

حیات وحش نروژ

  نروژ زیستگاه گونه های مختلف حیوانات وحشی است. بیشتر این حیوانات خطری برای انسان ندارند، و ما می توانیم در کمال امنیت و بدون ترس از حیوانات وحشی از مناطق روستایی و جنگلی استفاده کنیم. برخی از حیوانات در جنگل ها زندگی می کنند و بعضی دیگر در کوهستان ها. در ذیل به بررسی دقیق تر برخی از آنها می پردازیم:

•  خرس

•  سنجاب

•  الک (نوعی گوزن شمالی)

•  سیاه گوش

•  خرگوش صحرایی

•  گوزن

•  گوزن شمالی

•  گوزن کوچک

•  روباه

•  گرگ

•  مار جعفری

خرس

انواع مختلف خرس وجود دارد.

خرس هایی که در خشکی های نروژ یافت می شوند خرس های قهوه ای نام دارند. امروزه خرس های قهوه ای زیادی در جنگل های نروژ وجود ندارد. قد خرس قهوه ای بالغ می تواند به ١٢۵ سانتی متر تا سر شانه و وزن آن به ٣۵٠ کیلوگرم بالغ گردد. آنها معمولاً از توت ها و گیاهان تغذیه می کنند، اما ممکن است گاهی گوسفندان را نیز بخورند.

خرس ها تمام زمستان را در خواب زمستانی به سر می برند. محل استراحت آنها می تواند گودال های زیرزمینی یا غارها باشد. آنها تا فرا رسیدن فصل بهار در این گونه مکان ها می خوابند.

سنجاب

سنجاب ها را می توان در سراسر کشور یافت، اما بیشتر در نواحی جنگلی دارای درختان صنوبر و کاج زندگی می کنند. سنجاب ها را می توان به راحتی از دم بزرگ و پر پشتشان شناخت. خز آنها در فصل تابستان قهوه ای مایل به قرمز و در فصل زمستان سفید مایل به خاکستری است. سنجاب ها از مغز میوه های فندقی و دانه های مختلف تغذیه می کنند، البته می توانند جوجه ها و تخم پرندگان را نیز بخورند. وزن یک سنجاب بالغ به حدود ١ کیلوگرم بالغ می گردد.

الک

الک ها بزرگترین حیوانات جنگل های نروژ هستند. آنها را اغلب «پادشاه جنگل» می نامند. اندازه شاخ یک الک نر می تواند به ١۵٠ سانتی متر هم برسد! قد یک الک بالغ می تواند به ٢٣٠ سانتی متر تا سر شانه و وزن آن به ۴٠٠ تا ۸٠٠ کیلوگرم بالغ شود. الک ها گیاه خوار هستند.

سیاه گوش

سیاه گوش ها شبیه گربه های اهلی بزگ هستند و موهای دراز سیاه رنگی روی گوش های آنها وجود دارد. خز آنها قهوه ای روشن با خال های تیره و نوک دم آنها سیاه است. سیاه گوش ها در نواحی جنگلی سراسر کشور تا محدوده ترومس (Troms) در شمال زندگی می کنند. طول آنها معمولاً حدود یک متر است و از طریق شکار تغذیه می کنند. آنها از پرندگان، خرگوش های صحرایی و جوندگان کوچک تغذیه می کنند، اما می توانند گربه ها و گوسفندان را نیز بخورند.

خرگوش صحرایی

تقریباً ١٠٠ گونه مختلف خرگوش صحرایی در دنیا وجود دارد. طول خرگوش صحرایی که در نروژ زندگی می کند می تواند به ۶٠ سانتی متر هم بالغ شود. خرگوش های صحرایی دارای دندان های بالایی بزرگی در قسمت جلو دهان، پاهای بلند و قوی، دم کوتاه، و گوش هایی بلند هستند. رنگ خز آنها با تغییر فصول عوض می شود و در فصل تابستان قهوه ای مایل به خاکستری و در زمستان سفید است. خرگوش های صحرایی را می توان در سراسر کشور یافت و آنها در جنگل ها، فضاهای باز حومه شهر و مناطق کوهستانی رشد و نمو می کنند. خرگوش های صحرایی گیاه خوار هستند.

گوزن

گوزن ها را می توان تقریباً در سراسر نروژ در جنگل ها و حاشیه جنگل ها یافت. در فصل تابستان، رنگ خز آنها قرمز، خاکستری، یا قهوه ای است؛ حال آنکه در فصل زمستان خز آنها تیره تر و خاکستری تر است. گوزن ها گیاه خوار هستند و قد آنها تا سر شانه به ١٢۵ سانتی متر می رسد. گوزن های نر شاخ های زیبایی دارند. گوزن قرمز سلطنتی یکی از زیباترین حیوانات جنگل به شمار می رود.

گوزن شمالی

بیشتر گوزن های شمالی در نروژ حیواناتی اهلی شده هستند، اما گوزن شمالی وحشی هم در اسوالبارد (Svalbard) و در نواحی کوهستانی جنوب (Hardangervidda، Dovre وRondane) یافت می شود. گوزن های شمالی عضو خانواده گوزن ها هستند. گوزن های شمالی نروژ زیاد بزرگ نمی شوند. قد گوزن شمالی بالغ تا سر شانه بین ١١۷ تا ١٢۷ سانتی متر است. هم گوزن شمالی نر و هم گوزن شمالی ماده دارای شاخ هستند. گوزن های شمالی گیاه خوار هستند.

گوزن کوچک

قبلاً گوزن های کوچک فقط در جنگل ها و علفزار های شرق نروژ یافت می شدند، اما امروزه تقریباً در سراسر کشور پراکنده شده اند. گوزن کوچک متعلق به خانواده گوزن ها است. نرها شاخ دارند و قد گوزن کوچک بالغ تا سر شانه بین ۶۴ تا ۸۹ سانتی متر و وزن آن فقط ١۷تا ٢٣کیلو گرم است.

روباه

٢٠ گونه مختلف روباه در دنیا وجود دارد. فراوان ترین گونه روباه در نروژ روباه قرمز است. روباه های قرمز در جنگل ها و در درون لانه های زیر زمینی زندگی می کنند. طول روباه ها به ۷۵ سانتی متر می رسد. آنها دمی بلند و زیبا دارند که طول آن به ۵٠ سانتی متر هم بالغ می شود. خز آنها عمدتاً قهوه ای مایل به قرمز و در ناحیه شکم و نوک دم، به رنگ سفید است. روباه ها از طریق شکار تغذیه می کنند. آنها از موش، خرگوش، پرندگان، وماهی تغذیه می- کنند. همچنین توت های وحشی را نیز می خورند.

گرگ

گرگ ها متعلق به خانواده سگ هستند. آنها حیوانات خالدار خاکستری رنگ با شکمی به رنگ سفید می باشند. گرگ ها در خطر انقراض قرار دارند و امروزه فقط تعداد معدودی از آنها در کشور وجود دارد. گرگ ها بیشتر در دسته های ۶ تا ۸ تایی به زندگی و شکار می پردازند. آنها در نواحی جنگلی و عمدتاً در مناطق هم مرز با سوئد زندگی می کنند.

مار جعفری

مارهای جعفری تنها گونه مارهای سمی بومی نروژ هستند. مارهای جعفری به سادگی قابل تشخیص هستند زیرا در قسمت پشت آنها طرحی از خطوط شکسته دیده می شود. مارهای جعفری از موش و سایر حیوانات کوچک تغذیه می- کنند. آنها فقط زمانی که احساس خطر می کنند، نیش می زنند. چنانچه مار جعفری شما را نیش بزند، باید حتی الامکان خونسردی خود را حفظ کنید و به یک پزشک یا بهیار مراجعه نمایید.

منبع: http://intropersisk.cappelendamm.no

وقتی جانوری با شکلی نامتعارف مشاهده می شود!

«عتصرالمعالی قابوس ابن وشمگیر» در کتاب بی همتای خود «قابوس نامه» که در واقع آیینه ای از فرهنگ ایران در آن برهه است، درباره همه مواردی که یک نجیبزاده جوان می باید بداند از «نجوم» و «خرید اسب» تا «شرکت در باده گساری» برای پسر خود «گیلانشاه» نگاشته و صد البته که آموزش سواری و نخجیرداری یکی از مهم ترین آرایه ها و هنرهای یک اشراف زاده بوده است. در بخش مربوط به نخجیر، یکی از ریزه کاری های شکار این بوده که نجیبزادگان به هیچ روی قلاده «تازی» (سگ شکاری) را بدست نگرفته و یوزان آموخته را در نخجیرگاه بر پشت اسب ننشانند؛ چون در عین اینکه اینکار در شان و مقام یک امیرزاده نیست، نشاندن سباع (درندگان) بر پشت اسب به هنگام سواری خلاف عقل و احتیاط است.

یکی از نگاره های پیوست نخجیرگری را در حدود سال ۱۵۶۰ میلادی در ایران دوران «شاه طهماسب صفوی» نشان می دهد که سوار بر اسب کمانی زه کرده را در ترکش (جای کمان) نهاده و یوزی مقید به قلاده و جل بر پشت، بر روی زین سوار کرده است.
هرچند در ادب پارسی واژگانی چون «یوزدار» و «یوزبنده» برای اهل ادب آشناست ولی در مقایسه با هند گورکانی در نگارگری ها کمتر شاهد نخجیر شکارگران همراه با یوز هستیم و شکارگر صفوی در شکار جرگه، بیشتر مایل بوده برای معرکه نبرد آموخته شده و با شمشیر شکارگر(قراچوری، شمشیری بلند تر از شمشیر پیادگان) و نیزه و خشت و زوبین و کمان و کمند به شکار بپردازد. از اواسط دوران صفوی شاهد ورود پیادگان مسلح به تفنگ در نگارگری ها هستیم.

پس از فروپاشی دولت ابدمدت صفوی و شکوه کوتاه مدت خورشید نادری و دوران جنگ های خونین پیش و پس از حکمفرمایی «کریم خان زند» نه برای ادیبان مجال سخنوری بود و نه میرشکاران برای هنر خود خواهانی داشتند.
نقل شده که قوشبان نادر همراه با پرنده ای شکاری به درگاه خان زند آمد و مستدعی شغلی شد. خان به او گفت: «ولش کن سی خودش بگیرد، سی خودش بخورد!»

یوز طیغون
«نورالدین جهانگیر» امپراتور جنگاور و هنرور و دوستدار طبیعت هند در «توزک جهانگیری» (خاطرات جهانگیری) از یوزی سپید که از «آگرا» به او پیشکش شده اشاره داشت… «این اولین و آخرین یوز سپیدی بود که در تمام عمرم با آن برخورد کرده بودم لکه های روی پوست یوز بجای سیاه، آبی رنگ بود و سپیدی بدن یوز به آبی میزد».
در دهه ۱۹۲۰ یک یوزپلنگ با لکه های بزرگ و خطوط عمودی در «رودزیا» شکار شد که در آن دوران به نام علمی «یوز پادشاه» Acinony rex نام گرفت و گمان می رفت زیرگونه جدیدی کشف شده است.
ولی بعدها مشخص شد که همانند شیر های سپید آفریقای جنوبی و «گربه سروال» سیاه رنگ کوهستان های اتیوپی، در واقع جهش ژنتیکی باعث بروز این پدیده شده است.
نگاره های پیوست نشان دهنده ماده یوزی بدون خال است که در کنیا دیده شده است. در ببرها و پلنگ ها نمونه های فاقد شکل های معمول بر روی پوست دیده شده اند ولی این ویژگی در یوزها بسیار نادرتر است. یکی دیگر از نگاره ها نره یوزی است که رنگ بدن او به جای آهویی معمول، سپید با خال است.

• سمن ها به جای حمایت از حیات وحش، از سگ های ولگرد حمایت می کنند
• مناطق دشتي گلستان مامن پرندگان شكاري
• 3000 قوی مهاجر دیروز در سرخرود فرود آمدند
• پيشينه حفاظت محيط زيست در ايران
• زیباترین عکس از یوزپلنگ آسیایی از فاصله 7 متری در توران گرفته شد

کارگاه آموزشی آشنایی با خزندگان در پارک ملی دز برگزار شد
به گزارش روابط عمومی اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان کارگاه آموزشی آشنایی با خزندگان از سوی اداره حفاظت محیط زیست دزفول با همکاری موسسه خزنده شناسان پارس در پارک ملی دز با حضور محیط بانان شهرستانهای دزفول ،شوش و گتوند برگزار شد.
در این کارگاه آموزشی فرهاد قلی نژاد رئیس اداره حفاظت محیط زیست دزفول هدف از برگزاری این کارگاه را آشنایی بیشتر محیط بانان با خزندگان مناطق تحت حفاظت  عنوان و آموزش محیط بانان را بدلیل حضور آنان در طبیعت در جهت شناسایی بیشتر طبیعت و تنوع زیستی و وضعیت گونه ها بسیار ضروری و از نیازهای آموزشی محیط بانان برشمردند و اینگونه کارگاهها و کلاس های آموزشی را در ایجاد انگیزه و علاقه در محیط بانان مناطق و ادارات به منظور شناسایی گونه های جانوری و گیاهی و ثبت آمار و اطلاعات مربوط به گونه ها ضروری دانست
در ادامه کارگاه نیز خانم دکتر غفاری از اعضای موسسه خزنده شناسان پارس  از همکاری اداره حفاظت محیط زیست دزفول با این موسسه  در برگزاری کارگاههای آموزشی و برنامه های آموزشی متعدد تشکر و آمادگی موسسه را جهت ادامه فعالیتهای آموزشی به منظور شناسایی و آشنایی با خزندگان اعلام نمود.
در این کارگاه آموزشی به مدت ۵ ساعت با ارائه مطالب توسط اساتید ،محیط بانان با خزندگان و دوزیستان ،انواع آنان در ایران و خوزستان ،نحوه نمونه گیری و بیومتری و در نهایت وضعیت گونه های خزندگان آشنا شدند.

• فهرست خزندگان ایران
• دسته بندی مارمولک های ایران
• زيستگاه سمندر لرستاني هرساله محدودتر مي شود
• دسته بندی مار های ایران
• شناسایی 40 گونه خزنده در قم/ خطر انقراض2 گونه خزنده
• http://vahsh.ir   27/4/91

در راستای احیاء گونه های جانوری در معرض خطر انقراض ۲ رأس گوزن زرد به منطقه حفاظت شده قلاجه وارد شد.

به گزارش روابط عمومی حفاظت محیط زیست کرمانشاه، مجید ابدی مدیر کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه گفت : گونه گوزن زرد در گذشته پراکندگی وسیعی از شمال آفریقا تا عراق ، ترکیه و ایران داشته و گمان میرفت که نسل این حیوان منقرض شده باشد تا اینکه در دهه ۱۹۵۰ گله ای از آن در خوزستان کشف شد. ولی در حال حاضر نسل آن در تمامی کشورهای مذکور به جز ایران نابود شده است . در ایران این گوزن در مناطق جنگلی زاگرس و جنگل های گرمسیری خوزستان زندگی میکرد ولی در حال حاضر پراکندگی طبیعی آن محدود به مناطق حفاظت شده دز وکرخه در خوزستان است.

مهندس ابدی افزود: در راستای احیاء و بازگرداندن این گونه نادر به زیستگاه آن در استان کرمانشاه ، سایت تکثیر گوزن زرد در داربادام شهرستان اسلام آبادغرب واقع در منطقه حفاظت شده قلاجه راه اندازی و فعلا”مجوز زنده گیری و انتقال تعداد ۱۰ رأس گوزن زرد به استان از سازمان حفاظت محیط زیست گرفته شده که در مرحله اول تعداد۲ رآس از منطقه دنا زنده گیری و به منطقه داربادام منتقل گردید و انشاءالله در هفته آینده تعداد دیگری از چند مرکز دیگر تکثیرگوزن زرد زنده گیری و به این سایت منتقل خواهد شد.

وی خاطر نشان کرد فعلاً این گوزنها در محل قرنطینه نگهداری میشوند و پس از پیوستن سایر گوزنها رسماً این سایت با حضور مسئولین عالی رتبه استان افتتاح وگوزنها در محل اصلی سایت رها سازی میگردند.
مهندس ابدی در پایان از تلاش و حمایت و همکاری مدیران ستادی سازمان حفاظت محیط زیست و مسئولین استان بخصوص استاندار محترم و محبوب کرمانشاه در راه اندازی این مرکز تشکر و قدر دانی نمود.

مدیر کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه از انتقال تعداد دیگری گوزن زرد به سایت دار بادام قلاجه خبر داد و گفت: سایت تکثیر گوزن زرد به زودی افتتاح خواهد شد

وی خاطر نشان کرد: در هفته پایانی تیرماه سال جاری به دنبال انتقال ۲ رأس گوزن زرد از منطقه آب سیاه دنا به سایت تکثیر گوزن زرد منطقه داربادام (منطقه حفاظت شده قلاجه) در آینده نزدیک تعداد دیگری گوزن زرد از دشت ناز ساری به این سایت انتقال خواهد یافت و سایت تکثیر گوزن زرد به صورت رسمی افتتاح می شود.

• «ورنر ترنز»، سرباز، پژوهشگر و نویسنده
• اختصاص 4 میلیارد تومان برای حفاظت از گونه‌های حیات وحش ایران
• نخستین گوساله بهاری گوزن زرد در سایت آزادی به دنیا آمد
• انتقال 3 رأس گوزن زرد از زیستگاه دشت ناز ساری به خرم آباد

پناهگاه حیات وحش کلاً به محدوده ای از منابع طبیعی کشور اعم از جنگل و مرتع و دشت، آب و کوهستان اطلاق می شود که دارای زیستگاههای طبیعی نمونه و شرایط اقلیمی خاصی برای جانوران وحشی بوده و به منظور احیاء این زیستگاهها تحت حفاظت قرار می گیرد. منطقه پناهگاه حیات وحش سلکه بر اساس مصوبه شماره ۱۵ مورخه ۱۷/۱۰/۱۳۴۹ در محدوده ای به مساحت ۳۶۰ هکتار به عنوان پناهگاه حیات وحش تعیین گردید که در قسمت جنوبی تالاب انزلی و در محدوده شهرستان صومعه سرا قرار دارد که از شمال به تالاب از جنوب به حاشیه مزارع روستاهای هنده خاله و صوفیانده از غرب به رودخانه هنده خاله و از شرق به رودخانه ترابخاله محدود است. این منطقه در عرض شمالی ۲۷ درجه و ۲۰ دقیقه و طول شرقی ۴۹ درجه و ۲۵ دقیقه قرار گرفته است ارتفاع این منطقه از سطح آبهای آزاد ۲۰ الی ۲۴ متر در نوسان بوده. پناهگاه حیات وحش سلکه یکی از تالابهای با ارزش شمال کشور است که سالانه تعداد متنابهی از پرندگان مهاجر در این تالاب زندگی می نمایند. بخش یاز این منطقه به صورت تالابی و بخشی دیگر آن بصورت چمنزار و مرتع بوده که از نظر زیستگاه انواع غازها فوق العاده حائز اهمیت و موردنظر بوده که در طول سالیان متمادی در اثر پایین رفتن سطح آب دریای خزر و در نتیجه پائین رفتن سطح آب تالاب انزلی منطقه سلکه نیز با خطر نابودی مواجه گردید که در سال ۱۳۵۴ مطالعاتی در زمینه جلوگیری از نابودی این منطقه با ارزش انجام گرفت که درنهایت جهت احیاء این منطقه یک سد خاکی در ضلع شمالی منطقه حد فاصل رودخانه هنده خاله و ترابخاله به طول ۲۴۰۰ متر به عرض ۶ متر در پایه و ۳ متر در تاج و ارتفاع ۵/۱ متر احداث گردید تا در طول فصل مهاجرت پرندگان به این تالاب نزولات جوی را در خود ذخیره نموده و محیط زندگی پرندگان در آن حفظ گردد. اما در طول دو الی سه سال گذشته در نتیجه بالا آمدن سطح آب دریای خزر و تالاب انزلی سطح آب پناهگاه سلکه نیز افزایش یافته به طوریکه کلیه سطح منطقه حالت تالابی بخود گرفته و نقاطی که قبلاً بصورت چمنزار و مرتع بود کاملاً از بین رفته که در نتیجه این تغییرات زیستگاهی جمعیت غازهای مهاجر نسبت به گذشته فوق العاده تقلیل و جمعیت گونه هایی دیگر که با محیط آبی منطقه سازگاری بیشتری دارند بهمان نسبت افزایش یافته است. یکی از عوامل مخرب در تخریب منطقه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران احداث کانال و زهکش در جنوب شرقی منطقه و جداسازی بیش از ۲۴ هکتار از ارارضی منطقه و واگذاری آن توسط هیئت واگذاری زمین به مردم جهت شالیکاری بوده که محدوده منطقه را بیش از پیش کاهش داده است. در دهه گذشته بدلیل ارتباط مستقیم آب تالاب و پناهگاه حیات وحش سلکه در نوع پوشش گیاهی آبزیان و پرندگان موجود تغییرات محسوسی بچشم می خورد که روند گذشته در صورتیکه ادامه داشته باشد در آینده بسیار نزدیک مرگ تالاب سلکه را خواهیم دید. از آنجائی که هدف و رسالت سازمان حفاظت محیط زیست تضمین بهره وری صحیح و مستمر از منابع طبیعی و ایجاد تعادل مناسبات زیستی بین اعضاء تشکیل دهنده حیات جهت اعتلاء بشر می باشد. این سازمان جهت حمایت و حفاظت از موجودات گیاهی و حیوانی و بهره وری بهینه از این موجودات اقدام به تعیین مناطق حفاظت شده شکار ممنوع، پناهگاه حیات وحش و … نموده با ایجاد یک واحد در این منطقه و کنترل شبانه روزی و جلوگیری از هرگونه سوء استفاده عامه بخصوص طی دو الی سه ساله اخیر این پناهگاه یکی از مهمترین نقاط امن و زمستان گذرانی پرندگان مهاجر و آبزی بوده بطوریکه در اوایل زمستان امسال بیش از دهها هزار انواع پرندگان مهاجر آبزی در تالاب سلکه مشاهده گردیده که این خود نشانگر حفاظت منطقه توسط محیط بانان سخت کوش و پرتلاش می باشد. سلکه بعنوان اولین مرکز بازدیدکنندگان علاقمند به حیات وحش در استان گیلان دنیایی را در مقابل شما به تصویر می کشد که متفاوت از مفاهیم روزمره است و سرعت انسانی شما را به یادتان می آورد این منطقه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست هر ساله هزاران پرنده مهاجر را که در بدو پرواز، سرزمینهای دوردست را نشانه می گیرند بسوی خود می کشد و بسیاری از ادامه مهاجرت منصرف می کند. در این خوان گسترده از نعمتهای الهی که تلاش مأموریان حفاظت محیط زیست، منبع مزاحمت انسانی و تشویق تعادل طبیعی را به ارمغان آورده دیریست که در جنوب شکوهمندترین تالاب دنیا آرام ننموده و ستبری را برای هیاهوی پرندگان گسترده، جائیکه قوی فریادکش، متانت قوهای گنگ و جسارت غازهای وحشی، شیطنت، انواع مرغابیها را به زیر سؤال می برد و خروس کولیها با همهمه همیشگی، هر مهاجم کمین کرده را رسوا می کنند، و وقتی که کشیم ها در آب غوطه می خورند عقاب تیزپرواز چشمهایش را بر می گرداند و هدف دیگری را دنبال میکند در حالیکه حواصیل پرحوصله ساعتها به آب می نگرد تا وقایع زیر آب را برای لحظه کوتاه صیدی را از نظر دور ندارد و یا گاو چرانک بازیگوش از سر و کله گاوی بالا می رود و دسته سارها تحمل نشستن لحظه ای بر زمین را ندارند. این پرندگان با حضور خود درمنطقه علاوه بر ایجاد بهره ها و منافع اقتصادی، باعث ایجاد تنوع در چشم اندازهای طبیعی می گردند. به اضافه پرندگان مهاجر و آبزی نقش عمده ای در جهت کنترل امراض و آفات گیاهی در آب بندها و آبگیری حاشیه تالاب به عهده دارند. این جانوران، به جهت دارا بودن منقار و پاهای پاروئی شکل خود سطح بستر کم عمق آب گیرها را (که در فصل کشاورزی به شالیزار تبدیل می شوند) در جستجوی دانه های گیاهی . لاروها بر هم زده و نوعی مبارزه پائیزه و زمستانه با انواع آفات بخصوص شایع ترین آنها که در کرم ساقه خوار برنج است به عمل می آورند. کود حیوانی دفع شده از دهها هزار پرنده علاوه بر صرفه جوئی در مصرف انواع کودهای شیمیائی (که سبب ایجاد اختلال در میکروارگانیسم های خاک و بروز دیگر عوارض محیطی و موجب انواع آلودگیها است) حاصلخیزی خاک را نیز فراهم می آورد و عملاً مقدار مصرف آنها را کاهش می دهد. تالاب سلکه (پناهگاه حیات وحش) ناحیه ائی از مظاهر طبیعی خدادادی است که در روند پیدایش خاک آن به وسیله آبهای سطحی بصورت اشباع درآمده و در طی یک دوره کافی و شرایط عادی محیطی تشکیل شده و دارای توالی زیستی می باشد. این مجموعه (اکوسیستم) دارای جوامعی از گیاهان و جانوران ویژه است که امکان سازگاری در چنین شرایط اکولوژیکی را دارا می باشند. از قبیل مرداب، باتلاق، برکه، آب بندان و تالابها که زیستگاههای پرندگان آبزی می باشند. (پرندگان آبزی به آن دسته از پرندگان گفته می شود که از نظر اکولوژیکی وابسته به آب باشند) مدیریت تالابها کلیه عملکردهای انسانی را در رابطه با حفاظت تالاب و پرندگان آبزی، تواماً بایستی موردنظر قرار دهد، پرندگان آبزی از تالابها بعنوان محلی برای تولیدمثل، پرریزان، استراحت موقتی و زمستان گذرانی استفاده می کنند. گونه های مختلف پرندگان به شرایط متفاوتی از منطقه علاقمند بوده و به آن سازگاری دارند به همین دلیل هر تالاب بسته به خصوصیات اکولوژیکی خود نیازهای تعداد محدودی از پرندگان را فراهم می آورد. به همین دلیل تالابهای مختلف از نظر ترکیب و نوع گونه ها جمعیت های متفاوتی را به خود جذب می نماید. به عنوان مثال پناهگاه حیات وحش سلکه از محدود تالابهایی است که عروس غاز و قو و حتی غاز پاکوتاه را در خود جای داده است. تالاب سلکه و سایر تالابها فقط از جنبه زیستگاهی حائز اهمیت نیستند و بدلیل تأثیرات اکولوژیکی خود وضعیت متعادل و پایداری به منطقه می دهند و به همین جهت عدم حفاظت از آن باعث می شود روند تخریب از حوزه تالاب فراتر رفته و دامنه وسیعتری پیدا کرده و بازتاب آن مستقیماً به وضعیت اقتصادی و اجتماعی منطقه لطمه وارد نماید و گاهی اوقات این صدمات غیر قابل برگشت می باشند. از طرف دیگر تالابها دارای شرایط زیستی ویژه ای می باشند. بطوریکه گونه های خاص و ارزشمندی را به طرف خود جلب می نمایند، در این صورت حفظ این ویژگی ها یکی از هدف های عمده در مدیریت تالاب محسوب می شود.

• صیاد گیلانی توله فک خزری را نجات داد
• مجهزترين سايت پرنده‌نگري كشور در گيلان افتتاح مي‌شود
• پناهگاه حيات وحش”لوندويل”از بدترين جايگاه‌هاي دفن زباله گيلان است!
• گيلان گنجينه گونه هاي حيات وحش
• http://vahsh.ir/پناهگاه-حیات-وحش-سلکه-صومعه-سرا 7/1/91

پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس بزرگ‌ترین و بکرترین پناهگاه حیات وحش کشور ، جاذبه ای تماشایی در دل کویربرای علاقه مندان به حیات وحش است.

معاون محیط طبیعی اداره کل حفاظت محیط زیست استان یزد می گوید: این استان ۱۴ منطقه حفاظت شده ، پناهگاه حیات وحش و پارک ملی دارد که وسعت آنها به بیش از دو میلیون و ۷۰۰ هکتار می رسد اما این مناطق کمتر به علاقه مندان حیات وحش معرفی شده و بسیاری از آنها در گمنامی به سر می برند.
آقای اکبری می افزاید: پناهگاه حیات وحش نایبندان بزرگ‌ترین و بکرترین پناهگاه حیات وحش کشور در عمق کویر یزد – طبس از جمله جاذبه های بکری است که کمتر به معرفی آن پرداخته شد در حالی که این پناهگاه می تواند به عنوان جاذبه گردشگری حیات وحش معرفی و سالانه هزاران نفر از علاقه مندان را به سوی خود جذب کند.
وی می گوید: پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس واقع در مناطق خشک ایران با هدف حمایت از گونه های جانوری کمیاب از جمله جبیر و یوزپلنگ از اول آذر ۱۳۷۴ تا اول آذر ۱۳۷۹ به مدت پنج سال به عنوان منطقه شکار ممنوع انتخاب شد و در نهایت با تلاش ماموران محیط زیست و احیای حیات وحش منطقه در سال ۱۳۸۰ مساحتی در حدود یک میلیون و ۴۲۲ هزار و ۵۴۲ هکتار از این عرصه به پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس اختصاص یافت.
بخش عمده ای از این منطقه دشتی است که در نزدیکی تیپ کوهستان قرار دارد و دارای شوره زارهای وسیع است.
پناهگاه حیات وحش نایبندان با چشم اندازهای وسیع و زیبا و وجود گونه های مختلف و متنوع جانوری و گیاهی تصویری از اوج زیبایی های خلقت و واجد ارزش های گردشگری طبیعی است.
وی گفت: از مهمترین ویژگی های این پناهگاه ، وجود یکی از مهم ترین زیستگاه های یوزپلنگ آسیایی ، زیستگاه های متنوع جانوری و کاروانسراهای قدیمی است که زمینه مناسبی برای فعالیت های علمی و گردشگری است.
وجود جلگه های وسیع و اراضی تپه ماهوری ، ماسه بادی و شوره زارهای گسترده از جلوه های موجود در پناهگاه است.
علاوه برآن وجود رویشگاه های جنگلی طبیعی و گسترده تاغ در پیرامون این بیابان ها و تپه ماهورهای ماسه ای در بخش های شرقی و مرکزی منطقه از عمده ترین چشم اندازهای زیبای منطقه محسوب می شود.
اکبری می گوید: گرچه پناهگاه حیات وحش نایبندان به علت وجود برخی موانع طبیعی شرایط لازم را برای فعالیت های کشاورزی ندارد اما بستر مناسبی است برای رشد و گسترش بخشی از گونه های گیاهی و امکان زیست بسیاری از گونه های جانوری.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست طبس می گوید: پناهگاه حیات وحش نایبندان طبس با توجه به رطوبت کم ، فقدان منابع آبی و تبخیر زیاد ، محل رویش مجموعه نباتی خشکی پسند در منطقه می باشد.
آقای نجفی می افزاید: به طور کلی تاکنون ۱۷۷ گونه گیاهی در این پناهگاه شناسایی شده که نام ۲۶ گونه از آنها در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) آمده و تنها پنج گونه از این دسته آندمیک نیستند.
وی چوبک تماشایی ، کلا میرحسین خار سفید ، کلاه میرحسین دم عقربی ، بادام عاجی ، بادام خاکستری ، گون درختچه ای ، زیره کرمانی و زیره سیاه را از انواع گونه های گیاهی این منطقه برمی شمرد و می افزاید: این گونه ها از ارزش حفاظتی بالایی برخوردارند.
به گفته نجفی گرچه تنوع حیات وحش در پناهگاه حیات وحش نایبندان به اقتضای ماهیت طبیعی و شرایط اکولوژیک منطقه زیاد نیست اما گستردگی وسعت پناهگاه ، تعارضات اندک و وابستگی ناچیز جوامع انسانی به منابع طبیعی منطقه ، شرایط طبیعی و بکری را برای زیست گونه های بومی و ارزشمند جانوری پناهگاه فراهم آورده است.
وی می افزاید: جمعیت مناسبی از قوچ و میش در تپه ماهورها تا دامنه ارتفاعات نایبندان وجود دارند و به همراه جمعیت کم ، تراکم جبیر در زیستگاه های دشتی و تپه ماهورها طعمه های مناسبی برای معدود بازمانده های یوزپلنگ آسیایی می باشند.
کل و بز ، سلطان صخره ها و ارتفاعات پناهگاه به ویژه قله نایبندان محسوب می شوند و شواهدی نیز مبنی بر زیست پلنگ در این ارتفاعات به دست آمده است.
گونه های متعددی از راسته حشره خواران ، جوندگان ، گوشت خواران ، خرگوشیان ، زوج سمان و خفاش ها در زیستگاه های مختلف پناهگاه حیات وحش نایبندان زیست می کنند.
دامنه انتشار یوزپلنگ آسیایی که از گونه های برجسته پناهگاه حیات وحش نایبندان محسوب می شود به طور عمده در بخش های تپه ماهوری ، نیمه کوهستانی ، مناطق نیمه بیابانی و بیابانی است.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست طبس تنوع پستانداران در پناهگاه حیات وحش نایبندان را مطلوب می داند و می گوید: پنج گونه آنها به عنوان گونه های آسیب پذیر از سوی اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) معرفی شده اند.
بهمن نجفی با بیان اینکه پستانداران شناسایی شده منطقه به چهار راسته و هفت خانواده تعلق دارند ، می افزاید: بز کوهی ، قوچ و میش ، جبیر ، شغال ، روباه شنی ، شاه روباه ، خارپشت ایرانی ، تشی ، خرگوش ، پامسواکی بزرگ ، کفتار ، کاراکال ، گربه شنی ، یوزپلنگ و روباه معمولی از آن جمله هستند.
وی می گوید: گونه هایی از پرندگان استان شامل گونه های زیستگاه های بیابانی و نیمه بیابانی با تراکم نسبتا پایینی در مناطق کویری شهرستان طبس و در پناهگاه حیات وحش نایبندان گسترده اند و تعدادی از این پرندگان در طول سال ، بومی این منطقه هستند و سایر گونه ها مهاجرند و مدتی از سال به منطقه کوچ می کنند.
رئیس اداره حفاظت محیط زیست طبس می افزاید : هوبره، باقرقره شکم سیاه، باقرقره گندمی، کبک ، تیهو و چکاوکها پرندگان بومی زیبا و ارزشمند در کنار طیف وسیعی از پرندگان شکاری نظیر دلیجه ، سنقر ، سارگپه ، عقاب طلایی ، بحری و … جلوه های دیگری از تنوع زیستی پناهگاه حیات وحش نایبندان را به تصویر کشیده اند.
همچنین ۱۲ گونه پرندگان شناسایی شده منطقه نایبندان طبس در معرض تهدید و یا کمیاب هستند.
نجفی درباره خزندگان این زیستگاه می گوید: گونه های متعددی از خزندگان در زیستگاه های متنوع حیات وحش نایبندان زیست می کنند اما به جز اطلاعات مستند اندک ، شناسایی دقیقی از آنها به عمل نیامده است.
شرایط اکولوژیک منطقه و دست نخوردگی زیستگاه ها سبب ایجاد شرایط مطلوب برای زیستن خزندگان ارزشمند بیابانی در این عرصه شده و مشاهدات محیط بانان و کارشناسان بازدید کننده حاکی از بالا بودن ظرفیت زیستی خزندگان در این منطقه است
نجفی مهم ترین گونه های شناسایی شده خزندگان این منطقه را مار شتری ، شترمار شیرازی ، مار قیطانی ، مار خالدار ، مار جعفری ، جکوی دم پخ گایزرلینگ ، آگامای استپی ، آگامای چابک و آگامای سر وزغی دم سیاه می داند.
وی می گوید درباره جوندگان و خفاش های نایبندان اطلاعات ناچیزی در دست است اما به طور قطع ناشناخته های ارزشمندی در این پناهگاه وجود دارند که امیدواریم آیندگان در شناخت این مواهب خدادادی همت گمارند.
نجفی می افزاید: پناهگاه حیات وحش نایبندان بزرگ‌ترین و بکرترین پناهگاه حیات وحش کشور ، دارای تنوع زیستی چشمگیری است و ویژگی خاص این پناهگاه ، داشتن کم‌ترین تعارضات صنعتی ، معدنی و دامی است.
در نهایت وجود زیستگاه های متنوع ، تنوع زیستی و کاروانسرای قدیمی در مسیر راه ابریشم از جمله قابلیت های گردشگری پناهگاه حیات وحش نایبندان بستر مطلوبی برای فعالیت علمی گردشگری است.
علاوه بر آن سرزمین سیاه ، چشمه های آب سرد و گرم ، دیگ رستم ، قلعه ملک شور ، کاروانسرای حوض قربان و رباط چهل پایه تنها چند نمونه از ده ها نمونه اماکن و ابنیه تاریخی پناهگاه نایبندان طبس است که معرفی مطلوب آنها در توسعه صنعت گردشگری این منطقه نقش به سزائی دارند.
به گفته شاهدان عینی سنگ های سیاهی در سطح زمین این منطقه پراکنده شده و جنس آنها بازالت از مواد آتشفشانی درونی است و گفته می شود این سنگ ها به علت جابجایی گسل نایبند در اواخر دوران دوم زمین شناسی به فضا پرتاب و در سطح وسیعی از زمین پراکنده شده اند.
در معرفی این جاذبه طبیعی می توان گفت که سرزمین سیاه و چشمه های آب سرد و گرم دیگ رستم زمینی است که واقعا سنگ باران شده است.
در کنار این سنگها ، جلگه ای به نام جلگه سرد و گرم وجود دارد و دو چشمه آب سرد و گرم در کنار این جلگه جاری است که آب سرد آن به طور معمول جاری و آب گرم از زمین می جوشد و به گفته کارشناسان محیط زیست احتمال می رود دهانه فوران سنگ های مذکور ، همین جلگه سرد و گرم باشد.
آنچه بیان شد گوشه ای از جاذبه های بکر و تماشایی نایبندان طبس است و در صورت معرفی مطلوب و سرمایه گذاری بخش خصوصی برای توسعه صنعت توریسم ، نایبندان به یکی از قطب های جهانی گرشگری کشور تبدیل خواهد شد

• «کاه اندود» دیروز تا «نمونه مطالعاتی» امروز
• احداث ۵ مرکز قرنطینه و بازپروری حیوانات در کشور
• نگاهی به تاریخچه حیات وحش/ رابطه کهن میان شیر و انسان
• محیط زیست استان زنجان، فرصتی برای آشتی با طبیعت
• زندگي با حيات وحش

http://vahsh.ir

 دلت را خانه ما کن مصفا کردنش با من
 بیا قبل از وقوع مرگ روشن کن حسابت را
 بیاور نیک و بد را جمع و منها کردنش با من
 اگر عمری گنه کردی مشو نومید از رحمت
 تو نامه توبه را بنویس امضا کردنش با من

     يادش به خير سال‌ 1359، يك معلم فوق برنامه داشتيم به نام آقاي شريعتي كه ساعت شش صبح با اون عينك ته‌استكاني‌اش مي‌آمد در دبيرستان آيت‌الله منتظري نجف آباد (پهلوي سابق) تا به مشتاقان فلسفه، درس نگاه كردن به هستي را دهد، آن گونه كه هست و نه آن گونه كه ما دلمان مي‌‌خواهد! من نيز كه اصولاً سرم درد مي‌كرد واسه شنيدن حرف‌هايي كه تو هيچ دكون قصابي هم پيدا نمي‌شد، شال و كلاه مي‌كردم و با موتورسيكلت ياماها 80 خود مي‌گازيدم به سوي دبيرستان آيت‌الله منتظري در خنكاي صبح و از ميان پرديسان بادام و گوجه سبز (يا به قول نجف‌آبادي‌هاي عزيز: آلوچه) ...
     آن روزها نجف‌آباد در محاصره‌ي پرتراكمي از باغ‌هاي ميوه حبس شده بود ... چند سال پيش كه دوباره – بعد از 24 سال - گذرم به آن ديار افتاد تا سراغي از هم‌كلاسي‌هاي قديم بگيريم، دلم گرفت ... دلم گرفت از آن همه هجوم سيمان و آجر و آسفالت كه بر جنازه‌ي آن پرديسان باشكوه بناشده بود ...    

      حق داريد! لابد مي‌خواهيد بپرسيد: چه رابطه‌اي بين نجف‌آباد و باغ‌هاي ميوه و درس فلسفه وجود دارد با گرگ و تشي و پلنگ و جاليز؟!
     امّا باور كنيد كه ربط دارد ... اصلاً همه‌ي حرفم اين است كه از منظر فلسفه‌ي دانش محيط زيست، كمتر چيزي را مي‌توان در اين جهان سراغ گرفت و تغيير داد كه آثارش بر روي چيزهاي ديگر نمايان نشود (نمي‌دانم اين چيز را چرا تازه گي ها اينقدر دوست دارم!)
    از همين روست كه اصل يا قانون پروانه در اين علم مدتهاست كه اعلام موجوديت كرده و هر روز بر باوركنندگان بر صحت و درستي‌اش افزوده مي‌شود.
    سال‌هاست كه به بهانه‌ي توسعه و در اثر افزايش شتابناك جمعيت آدم‌زميني‌ها، ديگر زيستمندان مهمان در كره‌ي خاك به حاشيه رانده شده و پي در پي ناچار از عقب‌نشيني و پژمردگي و نيستي هستند. امّا آنچه كه اين پس‌رفت تلخ و ناگزير را شتاب بخشيده است، همانا آزمندي و نابخردي انساني است كه بيشتر از شمار جمعيت خطرآفرين مي‌نمايد ...
    حالا نيز اگر روايت ساده امّا اثرگذار هموطن عزيز گنابادي خويش – محمدرضا عطارباشي - را در شماره 12 مجله حفاظت شكار و طبيعت – كه دريا ناظري عزيز آن را در تارنمايش بازانتشار داده است -  بخوانيد، درمي‌يابيد كه چگونه و با چه شتاب تأسف‌باري داريم اصل پروانه را ناديده انگاشته و به سوي تحقق زنهار دو هزارساله‌ي ويرژيل پيش مي‌تازيم، آن هم چهار نعل!

آسان است پایین رفتن از دوزخ
زیراکه درهای دوزخ تاریک
همواره شبان، روزان گشوده است
اما بازگشتن به سوی بهشت و روشنایی روز
رنج است و محنت بسیار

     زنهار تلخي كه براي نخستين بار در پاييز 1359 از دهان معلم دوست‌داشتني فلسفه‌ام شنيدم و حالا هر روز كه مي‌گذرد، بيشتر پي مي برم كه وي تا چه اندازه درست زنهار داده است.

     پس بياييم، عهد بنديم كه هرگز به ديدن و خواندن چنين سرتيترهايي نخنديم:
جایی که گرگ ها هندوانه می‌خورند و تشی‌ها بادام کوهی!

     چرا كه مراكان آذربايجان غربي، همان جلگه‌هاي ديروز مازندران است كه روزگاري زيستگاه زرخيز گراز بود و البته دامنه‌هاي خفر در پادناي امروز كه كنام پلنگان و شيران بود و فردا ...

     آنها كه ديروز به احتمال انقراض نسل پنگوئن‌ها در قطب ناشي از مصرف د دت در آمريكاي لاتين مي‌خنديدند و آنها كه از مرگ پرنده هاي مهاجر هلندي به دليل جهان‌گرمايي به خنده مي‌افتادند و آنها كه اضمحلال جنگل‌هاي انبوه كاج كوهي كانادا را در اثر طغيان يك سوسك باور نداشتند، حالا كجايند؟!

    مؤخره:
   طبيعت به ما نجواكنان بارها گفته است كه اگر مي‌خواهي بر من حكومت كني، خيالي نيست! و اصلاً چه كسي بهتر از تو؟ بهتر از تو كه داراي فهم و دانش و ادراك و وجدان و اخلاق هستي؟ فقط يادت باشد كه شرط حكومت بر من، شناخت و پيروي از قوانينم است. و آنگاه كه دلت را خانه‌ي من ساختي، يقين داشته باش كه مصفايش خواهم كرد و گناهانت را خواهم بخشيد.
                                                                                         همين!

نوشته شده در  چهارشنبه 21 مرداد1388ساعت 14:49  توسط محمد درویشhttp://darvish100.blogfa.com

  جمهوری اسلامی ایران، اخیراً در بین 151 کشور مورد بررسی، از منظر شاخص سرزمین شاد (HPI) توانست با 4 پله ارتقاء در جایگاه هفتاد و هفتم جای گیرد؛ جایگاهی که موقعیت ایران را از بسیاری کشورهای قدرتمند و ثروتمند جهان از جمله آمریکا، دانمارک و روسیه بهتر نشان می‌دهد. در حقیقت، این شاخص می‌گوید: به رغم آن که ایران از منظر شاخص‌های رفاه و رشد اقتصادی، در حال حاضر از کشورهای یاد شده، موقعیتی ضعیف‌تر دارد، اما سرزمین و قلمرو سیاسی‌اش، واجد چنان ارزش و استعدادی است که می‌تواند در صورت اعمال مدیریتی کارآمدتر و هماهنگ‌تر با توان بوم‌شناختی سرزمین، رفاهی به مراتب پایدارتر و نشاطی درخورتر به اهالی سرزمینش، اعم از انسان، گیاه و جانور اعطا کند؛ موقعیتی که احتمال دستیابی کشورهایی چون دانمارک به آن در شرایط برابر، بسیار کمتر می‌نماید.

    امّا شاید یکی از مهم‌ترین دلایلی که سبب شده تا ایران به چنین جایگاهی دست یابد، وسعت قابل توجه مناطق چهارگانه تحت حفاظت آن است که اینک بیش از 11 درصد از خاک پهناور کشور را دربرمی‌گیرد؛ مناطقی که به رغم وجود لکنت‌های متعدد در مدیریت بهینه‌ی آنها، کماکان از کمترین بارگذاری جمعیتی، صنعتی و کشاورزی برخوردار بوده و به همین دلیل، نرخ بدهکاری بوم‌شناختی یا اکولوژیکی کشور را به طرز معنی‌داری کاهش داده‌اند؛ امتیازی که سبب شده تا ضریب شادمانی سرزمین ایران، 28 پله بالاتر از آمریکا و 50 پله بالاتر از روسیه قرار گیرد.

    با این وجود، همین وسعت زیاد مناطق تحت حمایت سازمان حفاظت محیط زیست، اگر به درستی مورد توجهی بایسته قرار نگیرد، ممکن است به یک چالش و تهدید بزرگ بدل شود. به ویژه در شرایطی که تعداد نیروی انسانی لازم برای حفاظت از این عرصه‌ها که هم اکنون در اختیار نهاد متولی قرار دارد، بین یک پنجم تا یک هفتم آن چیزی است که باید باشد. در چنین شرایطی، یک راهکار مؤثر و کارآمد، به کارگیری گشت هوایی در چند استان مهم کشور، از جمله، فارس، اصفهان، یزد، تهران، خراسان، چهارمحال و بختیاری، لرستان، خوزستان، کهکیلویه و بویراحمد، کرمان و سیستان و بلوچستان است. خوشبختانه چند سالی هم از این تمهید، دست کم در یکی دو استان مرکزی کشور تا آنجا که به یاد دارم، استفاده می‌شد که نتایج بسیار مفیدی هم دربرداشت؛ امّا متأسفانه اینک مدتی است که از این ابزار کارآمد، در حفاظت شایسته‌تر از عرصه‌های طبیعی مملکت استفاده نمی‌شود. رخدادی که برای بسیاری از فعالان محیط زیست، دلیل یا دلایلش مشخص نیست و نگارنده امیدوار است با عزمی که در اصغر محمدی فاضل و ناصر مقدسی، مدیران ارشد و دلسوز حوزه طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست می‌بیند، به این مهم توجهی بایسته‌تر شده و بدین‌ترتیب، بتوان هم جای خالی و کمبود نیروی انسانی پاسدار محیط زیست را جبران کرد و هم، سازمان حفاظت محیط زیست قادر باشد نگهبانی کارآمدتر و مؤثرتر در حفظ اندوخته‌های ارزشمند ژنتیکی کشور به شمار آید؛ رسالتی که اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بر دوشش نهاده است.

 نوشته شده در  پنجشنبه 2 شهریور1391ساعت 17:13  توسط محمد درویش http://darvish100.blogfa.com/

برای دومین بار در سه سال اخیر؛
گلوله های نفتی به سواحل استان گیلان رسیدند / آلودگی بخشی از پارک ملی «بوجاق»
 

سبزپرس – گروه محیط دریایی؛ لیلا مسروری: بار دیگر گلوله های نفتی موسوم به «تاربال» در بخش های مختلفی از پهنه نوار ساحلی استان گیلان مشاهده شدند.

به گزارش سبز پرس، این آلاینده های نفتی همراه امواج از اواخر هفته گذشته به ساحل آمدند.

یکی ازمحلهایی که تاربال ها به تعداد چشمگیر و در اندازه های درشت به چشم می خورد، ساحل منطقه «سنگاچین» در هفت کیلومتری غرب انزلی بود که متعاقب تماس اهالی، اداره کل بنادر و دریانوردی برای جمع اوری این گلوله های نفتی اقدام کرد.

«فرهاد منتصر کوهساری»، مدیر کل بنادر و دریانوردی استان گیلان در گفتگو با سبزپرس گفت: اگرچه بر طبق معاهدات موجود فقط مدیریت آلودگی از جمله آلودگی نفتی در دریا به سازمان بنادر و دریانوردی مربوط است؛ با این وجود اینبار هم برای رفاه حال اهالی، اداره کل بنادر و دریانوردی با استخدام پیمانکار اقدام به جمع آوری تاربال ها کرد.

کوهساری افزود: جدا از پایش های مداومی که داریم، جهت بررسی هرچه دقیق تر وضعیت این گلوله های نفتی، برنامه پایش ویژه را در طول سواحل استان گیلان در دست داریم.

وی در پاسخ به این سوال که «منشا این گلوله های نفتی کجا و چیست» گفت: پاسخ به این سوال ساده نیست و یقیناً بررسی های دقیق تر را می طلبد. در این مورد هم منبع آلودگی هنوز ناشناخته است، اما طبق تجارب کارشناسان منطقه خزر، گمانه زنی ها منشا اصلی بروز آلودگی های این چنینی در خزر را، ناشی از تاسیسات نفتی جمهوری آذربایجان می دانند؛ چراکه این کشور با داشتن بیشترین تعداد حلقه های چاه نفت، تاسیسات قدیمی و حتی متروکی دارد که احتمال نشت از آنها زیاد ارزیابی می شود.

تاربالها در پارک ملی بوجاق

فعالان محیط زیست کیاشهر نیز از رویت این گلوله های نفتی در پهنه ساحلی «کیاشهر» دربخش غربی و شرقی «سپید رود» از جمله در محدوده پارک ملی بوجاق خبر می دهند.

 

تاربال چیست؟

معمولاً رویت تاربال در سواحل از اولین هشدارهای بروز آلودگی نفتی است و اهمیت گلوله های نفتی یا تاربال به سبب همین هشدار دهندگی است.

طبق تعاریف موجود، نفت خام یا نفتی که به طور تصادفی از تاسیسات، دکل های نفتی، لوله ها، تانکرها و... وارد دریا می شود، در اثر عوامل جوی و تابش خورشید و تبخیر اجزای سبکتر، تغلیظ شده و حالتی قیر گونه به خود می گیرد که جریان باد و امواج آنها به صورت توده در آورده و به ساحل می راند.

ماندگاری تاربال نیز در ساحل، تابع عوامل مختلفی از جمله نوع و جنس ساحل است. این توده ها نسبت به تغییرات جوی مقاوم اند و گاه ممکن است با لایه ایی از ماسه پوشیده شده و از دید خارج شوند.

در عین حال تاربال در برابر آفتاب تبدیل به توده ایی چسبناک می شود که در صورت چسبیدن به هر جسم ثانوی از اعم کفش یا پا و بدن شناگران، جداسازی آن بسیار دشوار است و به همین دلیل، اغلب موجب نگرانی پلاژداران، به ویژه در فصل تعطیلات و شنا است.

در تابستان سال 88 نیز حجم عظیمی از تاربال ها به میزان 14 تن به سواحل گیلان رسیده بود که به طور کامل توسط اداره کل بنادر و دریانوردی گیلان جمع آوری شد.

اما  آنچه در این مورد در خور توجه است، لزوم اقدام کشورهای منطقه در خصوص پیشگیری این موارد است.

در حال حاضر تمامی کشورهای حوزه دریای خزر، کنواسیون تهران (حفاظت از محیط زیست دریای خزر) را پذیرفته اند و متعهد به انجام اقداماتی برای مقابله با پدیده آلودگی نفتی هستند.

وجود تاربال ها در سواحل تنها یک نشانه است که باید جدی گرفته شود تا تجارب ناخوشایند بروز آلودگی نفتی در این دریاچه بسته، کشورهای منطقه را غافلگیر نکند.

عرصه پاکسازی شده

http://isdle.ir/news/index.php?news=8706

مدیر هماهنگی ترویج کشاورزی گیلان در گفتگو با سبزپرس:
کاه و کلش برنج فضای جدید کسب و کار

 گروه كشاورزي: لیـــلا مســـروری- روزگاری عطرشالی، عطری بهتر از تمام عطرهای مصنوعی که برند شاهکار طبیعت گیلان بود در شامه می پیچید وخبر میداد که تابستان به نیمه رسیده است.

عطر شالی نوید محصول بود ، نوید برداشت محصولی که هم قوت غالب گیلانی و ایرانی بود و هم بقایایش قسمت و روزی پرندگان و احشام کشاورزان . برنج که خرمن میشد نوبت کاه و کلش بود ساقه های برجا مانده که هم دست افزاری برای ساخت صنایع دستی بود و هم اندوخته ی زمستانی دامها و حتی پوششی برای حفاظت خاک.
اما در سالهای اخیر با تکه تکه شدن مزارع و ترک کشت و گاه تغییر کاربریها کم کم کشاورز شالیکار هم شد برنجکاری که مشتری شیر و ماست و تخم مرغ بازار بود و حالا کاه و کلش چیزی اضافه و دست و پاگیر بود.
اینچنین بود که عطر شالی هم دچار دودزدگی شد دود سیاه و غلیظ . اخبار اشکار و نهان ازتعداد بستریان بیمارستان به علت تنگی نفس  و تصادفات ناشی از کاهش دید درمسیر سوزاندن کاه و کلش خبر میداد. محیط زیست هم وارد میدان شد کار از تذکر تا بگیر و ببند هم رسید اما نتیجه ایی که باید حاصل نشد . مروجان شبکه دولتی و خصوصی ترویج استین بالازدند تا ضمن بازیابی فرهنگ قدیم کشاورزان انهم در شرایطی که نرخ  نهاده ها رو به گرانی رفته کاه و کلش را به مثابه فرصتی در خور اعتنا  معرفی کنند.
مدیر هماهنگی ترویج کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان گیلان در گفتگو با سبزپرس می گوید: بر طیق امارهای موجود همه ساله از دویست و سی و هشت هزار هکتار شالیزار گیلان علاوه بر بیش از یک میلیون تن شلتوک ، قریب به یک میلیون سیصد هزار تن کاه و کلش بدست میاد که رقم در خور توجهی است انهم در شرایطی که گیلان در سراسر کشور به لحاظ تعدد واحدهای دام بومی ، رتبه نخست را دارد .
علی اصغر داداش پور گفت: در کنار هم قرار دادن تنها همین دو پارامتر گویای  لزوم فرصت سازی برای استفاده بهینه از این محصول ثانوی شالیزار است.
وی در خصوص نهادینه کردن این تغییر نگرش به کاه و کلش از زائدات به محصول ثانویه حاصل از شالیزار به سبز پرس گفت : برای مدیریت موثر در مبحث کاه و کلش باید بدانیم که حلقه های متعددی وجود دارد کشاورز شالیکار ، شرکتهای ارائه دهنده خدمات فنی و مهندسی ، تشکل های مردم نهاد دامداران  و سازمان جهاد کشاورزی که وظیفه اصلی ان تامین امنیت غذایی جامعه است و در این بین ترویج گیلان تمام سعی خود را براین قرار داده تا با برقراری تعامل و وفاق و همراهی بتواند تک تک این حلقه ها را در زنجیره ایی فعال کند یعنی هم کشاورز و هم دامدار گیلانی بدانند که این مزیت افزوده فرصتی برد-برد است که هم کشاورز درامدی کسب کند و هم دامدار بخش عمده ایی از نیاز علوفه ایی خود را از داخل استان تامین کند .
داداش پور تاکید کرد : خوشبختانه با توجه به دستاوردهای بخش تحقیقات برنج به راحتی می توان با غنی سازی کاه کلش توسط ملاس چغندر و اب و کود اوره  به تولید مرغوب تر و اقتصادی تر دامداران سنتی کمک کرد.
وی یاد اور شد : علاوه بر انکه بقایای برنج مطلوب ترین بستر پرورش قارچ خوراکی است و نیز در تهیه کود آلی ورمی کمپوست بکار می اید امروزه کارخانه های تولید ظروف یکبار مصرف در گیلان و نیز فراورده های نتوپان و MDF سازی نیز از مشتریان این محصول هستند.
مدیر هماهنگی ترویج گیلان در پاسخ به اینکه چند سال قبل کشاورزان منتظر و متوقع بودند تا کسانی در مزرعه برای خرید به آنها مراجعه کنند به سبزپرس گفت: یقینا همانگونه که کشاورز ما شلتوک خود را برای ارائه مناسب در بازار حفظ می کند با شناخت اهمیت کاه و کلش در میابد که اینجا هم همان قوانین دوسویه خرید و فروش حاکم است و درصورت عرضه مناسب ، متقاضی اول که دامداران هستند نیز منابع عرضه درون استانی را جسته و به واردات خارج استانی ترجیح می دهند و به طریق اولی تشکل های مردم نهاد دامداری در این بین سهم و نقش به سزایی دارند.
داداش پور ازتوزیع ششصد دستگاه " بیلر" برای بسته بندی کاه و کلش خبر داد که اماده خدمات رسانی به کشاورزان هستند و گفت : برعکس آنچه که عده ایی فکر می کنند مکانیزاسیون منجر به بیکاری می شود ، به عینه می بینیم که با ارائه همین خدمات فضای جدیدی از کسب و کار فراهم شده است .
مدیر هماهنگی ترویج جهاد کشاورزی گیلان گفت : با توجه به اینکه ما نه فقط فصلی بلکه بطور مستمر روی این مبحث کار کرده ایم و اطلاعات ترویجی از طریق 59 مرکز جهاد کشاورزی در روستاها ،90شرکت استقرار یافته خدمات فنی و مشاوره ایی ، هزار مددکار ترویجی و 150سرباز سازندگی  و نیروهای بسیج و شبکه ترویجی دولتی و خصوصی در مجامع و مناسبتهای مختلف اطلاع رسانی لازم انجام شده و امروز می توانیم با افتخار بگوییم روستاهایی نظیر " گالش کولام " لنگرود داریم که مسئله سوزاندن کاه و کلش به کلی در ان منتفی است و در گیلان اکثریت قریب به اتفاق شالیکاران ما با مزایای کاه و کلش آشنا هستند.
وی در خصوص رایزنی با سایر دستگاهها برای برخورد با متخلفان پاسخ داد : خوشبختانه ضمن انکه پدیده سوزاندن بدلیل آگهی کشاورزان رو به کاهش چشمگیر است و کمتر کسی حاضر است با سوزاندن چنین سرمایه ایی ، ضمن محروم کردن خود از در امد بیشتر ، خاک زراعی اش  را هم با سوزاندن مسموم کند ، اما اگر کسی از سر عناد یا نا اگاهی و تفنن همچنان اصرار بر سوزاندن داشته باشد به سبب انکه از مصادیق بارز الودگی هوا و تهدید سلامت عمومی است محیط زیست و دستگاه قضایی و نیروی انتظامی حسب وظایف حاکمیتی خود ورود خواهند کرد و در این مورد نشستهای مشترکی نیز برگزار شده است.
داداش پور در انتها تاکید کرد : مسئله جمع آوری به موقع و در زمان مشخص از نکات مورد توجه ما است تا هم عرضه کننده و هم متقاضی بتوانند بطور متمرکز از این فرصت ، در زمان مناسب، برخوردار شوند.

http://isdle.ir/news/index.php?news=8671

سهم ايران از اين تعداد چقدر است؟!
3000 گونه جديد دوزيست در 25 سال گذشته در جهان شناسايي شده است

گروه بين الملل: پژوهشگران مي گويند با كشف 3000 گونه جديد از دوزيستان در 25 سال گذشته شمار دوزيستان شناسايي شده جهان به 7000 رسيده است.

به گزارش سبزپرس به نقل از مونگابي،‌ديويد ويك استاد بازنشسته زيست شناسي دانشگاه كاليفرنيا مي گويد: از سال 1987 به طور متوسط هر دو و نيم روز يك گونه جديد دوزيست در جهان شناسايي شده است.

به گفته وي هفت هزارمين دوزيست شناسايي شده يك نوع قورباغه به نام Centrolene sabini بود كه در پارك ملي مانو در جنگل هاي آمازون پرو اخيرا كشف شده است.

با وجود افزايش شمار گونه هاي دوزيستان كشف شده در جهان اما دانشمندان همچنان نسبت به كاهش جمعيت دوزيستان در دو دهه اخير به دليل تغييرات آب و هوايي،‌ تخريب زيستگاه، ‌آلودگي آب و هوا،‌ ورود گونه هاي مهاجم به زيستگاهها، تجارت بي رويه دوزيستان براي تهيه غذا و بروز بيماري هاي مرگبار قارچي در بين دوزيستان هشدار مي دهند .

اتحاديه جهاني حفاظت اخيرا بيش از 40 درصد گونه هاي دوزيستان را در ليست قرمز به عنوان گونه هاي در خطر انقراض قرار داده است. در همين حال گزارش ها حاكي است از دهه 80 ميلادي تا كنون بيش از 150 گونه منقرض شدند.

با وجود شناسايي 3000 گونه جديد از دوزيستان در  25 سال اخير  اما مشخص نيست سهم ايران از اين تعداد گونه جديد چه ميزان بوده است.

از اين رو سبزپرس از پژوهشگران ايراني دعوت مي كند چنانچه اطلاعي از تعداد و نوع گونه هاي جديد دوزيستان شناسايي شده در ايران دارند با ارسال عكس و مطلب خوانندگان سبزپرس را در جريان امر قرار دهند.

http://isdle.ir/news/index.php?news=8657

گروه قوای سه گانه: رييس‌جمهوری در حكمي وزراي صنعت، معدن و تجارت، نفت و نيرو را به عنوان عضو شوراي آمايش سرزمين منصوب كرد.

به گزارش سبزپرس، «مهدی غضنفري» وزير صنعت، معدن و تجارت، «رستم قاسمي» وزير نفت و «مجید نامجو» وزير نيرو با حکم محمود احمدی نژاد به عضویت شورای آمایش سرزمین درآمدند.

احمدی نژاد علت این انتصاب را اجرای تبصره ماده 182 قانون برنامه پنجم توسعه اعلام کرده است.

پیش از این و در زمان اجرای قانون برنامه چهارم توسعه، دولت مکلف شده بود تا اسناد آمایش سرزمین کشور را تا پایان سال اول برنامه (1385) تهیه کند تا فعالیت های توسعه کشور بر پایه این سند انجام شود. این اولین بار پس از انقلاب اسلامی بود که در برنامه های توسعه کلان ایران دولت مکلف به تهیه اسناد آمایش سرزمین شده بود.

با این حال در سال 1389 که مدت اعتبار برنامه چهارم توسعه منقضی شد، تنها اسناد آمایش سرزمین نیمی از استان های کشور تهیه شده بود و مابقی استان ها نیز سندی تهیه نکرده بودند.

به همین دلیل بار دیگر در برنامه پنجم توسعه، تهیه اسناد آمایش سرزمین به عنوان وظایف دولت مطرح شد که با گذشت بیش از یکسال از آغاز اجرای برنامه پنجم، رئیس جمهوری، سه وزیر دیگر را نیز به شورای آمایش سرزمین اضافه کرد.

هنوز مشخص نیست که اسناد آمایش سرزمین استان ها و سند ملی آمایش سرزمین کل کشور چه زمانی به مرحله نهایی خواهد رسید. سندی که بسیاری کشورها، از چند دهه قبل آن را تدوین کرده اند.

http://isdle.ir/news/index.php?news=8705

این خرس‌های بامرام و ما آدم‌های بی‌مرام!

    با قتل فجیع یک قلاده خرس قهوه‌ای دیگر در دامنه‌های سهند واقع در استان آذربایجان غربی، شمار خرس‌هایی که در طول یک سال اخیر در فلات ایران کشته شده‌اند به عدد هشت رسید. قتل خرس‌ها در ایران‌زمین در حالی افزایش می‌یابد که شمار آنها در طول چند دهه‌ی اخیر به شدت کاهش یافته و در صورت تداوم این روند، ممکن است یکی از بزرگترین پستاندارهای ایران و جهان، در سیاهه‌ی سرخ IUCN قرار گرفته و همان راهی را برود که یوزآسیایی در ایران طی کرده و می‌کند.
یکبار دیگر به این عکس دقت کنید ... چه پیامی را دارند این پانداهای دوست‌داشتنی انتقال می‌دهند؟ انگار در حالی که به مرور بر شمار آدم‌هایی که زیر آدم را خالی می‌کنند، افزوده می‌شود، بر شمار خرس‌هایی که زیر هم‌نوع‌شان را پر کرده و تکیه‌گاهی امن برایش می‌شوند، افزوده می‌گردد! آیا این خجلت‌بار نیست؟

    حقیقت این است که دنیای حیوانات هم پر از عشق و معرفت و رفاقت و پای هم ایستادن است، سزاوار نیست تا لذت زندگی را از آنها بگیریم، زیرا دوست داریم به کیفیت زندگی و معاش‌مان با مرگ آنها بیافزاییم.

    به حادثه تلخ شیدا در دیار چهارمحال و بختیاری دقت کنید و از خود بپرسید: چرا همچنان عده‌ای حاضرند ننگ خوردن انگ شکارچی را بر خود بپذیرند و حتی در این راه بر حافظان طبیعت هم شلیک کنند؟!

     آی انسان‌های بامرام! به خدا این عین بی مرامی است! نیست؟

http://darvish100.blogfa.com/

ایران: 28 پله بالاتر از آمریکا؛ 50 پله بالاتر از روسیه!

    در یکی از روزهای مهر 1390، در ماجرای غلام امیری و عملیات نجات‌بخشش برای جلوگیری از غرق شدن یک خرس ماده در روستای ونک سمیرم، با حیرت پرسیدم: «چرا بازتاب رسانه‌ای نجات یک خرس در سمیرم به اندازه قتل یک خرس در همان محل انعکاس نمی‌یابد؟!»
    تو گویی انگار میل عجیب و اسرارآمیزی در آدمی وجود دارد تا راوی و بازگوکننده و تحلیل‌گر خبرهای ناخوش و رخدادهای ناگوار و پس‌رفت‌های خجلت‌بار باشد؛ درصورتی که واقعاً همه‌ی خبرها هم بد نیست ...
    و یکی از تازه‌ترین این خبرها، ماجرایی است که در بیست و ششمین روز از مردادماه 1391، آن را در صفحه هفت روزنامه آرمان انتشار دادم؛ ماجرایی که کوشیده است، بپرسد:
    چرا افزایش ضریب شادمانی ایرانیان، به اندازه کاهش آن، جذابیت ندارد؟ نه برای مردم، نه اهل رسانه و نه حتا سازمانی که برای یافتن خبرهای خوش، به سوراخ موش هم رحم نمی‌کند! می‌کند؟

چرا آن سقوط را همه می‌بینند؛ اما این صعود را نه؟

      تازه‌ترین رده‌بندی کشورهای جهان مبتنی بر شاخص سرزمین شاد یا (Happy Planet Index (HPI که در ماه ژوئن گذشته توسط یک بنگاه اقتصادی مستقل به نام (nef (the new economics foundation و با حمایت نهادهای معتبر محیط زیستی و اقتصادی وابسته به سازمان ملل متحد، منتشر شده است، نشان می‌دهد که جایگاه ایران در بین 151 کشور مورد بررسی، با 4 پله بهبود، از رتبه 81 به رتبه 77 ارتقاء یافته است. به عبارت دیگر، فقط 76 کشور در دنیا وجود دارد که مردمش به صورت بالقوه شادتر از ایرانیان هستند.

  این شاخص که هر سه سال یکبار مورد اندازه‌گیری قرار می‌گیرد و از حاصل ضرب شاخص رفاه اقتصادی (Experienced well-being) در شاخص امید به زندگی (Life expectancy) تقسیم بر شاخص ردپای بوم‌شناختی (Ecological Footprint)، بدست می‌آید، نشان می‌دهد که رابطه‌ای ‌مستقیم و معنی‌دار بین سرزمینی که از طبیعتی مطلوب‌تر، با توان بوم‌شناختی بیشتر و غنای اکولوژیکی درخورتر بهره‌مند است با مردمی که در آن سرزمین زیست می‌کنند، وجود دارد. به عبارت ساده‌تر، هر چه زیگونگی حیات (تنوع زیستی) در کشوری بیشتر باشد، هر چه گیاهان و جانوران ساکن در یک قلمرو سیاسی، از امنیت بیشتر، زیستگاه غنی‌تر و امید به زندگی متعادل‌تری برخوردار باشند، انتظار می‌رود که مردم ساکن در آن اقلیم سیاسی هم از نشاط، شادی، روحیه و کارایی بیشتری برخوردار بوده و درجه افسردگی و میل به خودکشی در آنها در کمینه باشد.

    در حقیقت، این شیوه‌ی ‌نوین رتبه‌بندی کشورها که عملاً از سال 2006 میلادی آغاز شده است، کمک می‌کند به ترویج حسابداری سبز و انتقال اقتصاد ملّی بر بنیاد ملاحظات اقتصاد اکولوژیکی در بین کشورهای عضو سازمان ملل متحد؛ یعنی همان آموزه‌ای که طراحان برنامه پنج ساله چهارم کشور در قالب ماده 59 در متن آن گنجاندند که البته تحقق نیافت؛ اما خوشبختانه، عیناً به برنامه پنجم افزوده شد.

    در بررسی گزارش اخیر، البته می‌توان تحلیل‌های متنوع و فراوان بسیاری را ارایه داد؛ از جمله این که ایران، در حالی به رتبه 77 دست یافته است که رتبه ایالات متحده آمریکا 105 است که یک آبروریزی بزرگ برای کشوری محسوب می‌شود که ادعای حفاظت از محیط زیستش، گوش دنیا را کر کرده است. همچنین، رتبه روسیه در این جدول، 122 است که به مراتب وضعیت وخیم‌تری را نشان می‌دهد. اما شاید از این دو مورد تأمل‌برانگیز‌تر برای ایرانیان، وضعیت اسفبار اغلب کشورهای ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج فارس است، به نحوی که در این جدول، امارات متحده عربی در رتبه 130، کویت در رتبه 143، بحرین (146) و قطر در رتبه خفت بار 149 قرار دارند (کشوری که قرار است میزبان جام جهانی فوتبال هم باشد و حتا ادعای برگزاری المپیک را هم دارد!) که فقط دو کشور بسیار فقیر چاد و بوتسوانا در آفریقا را در زیر دست خود می‌بیند. البته وضعیت کشور عربستان سعودی به دلیل وسعت زیاد و جمعیت کم آن، همچنان از دیگر کشورهای منطقه بهتر بوده و در رتبه 56 قرار دارد. هر چند همین کشور، با یک سقوط فاحش 43 پله‌ای نسبت به سال 2009 روبرو بوده است که نشان از شتاب تخریب محیط زیست در آن کشور و شکست طرح‌های بلندپروازانه‌ی نمک‌زدایی‌اش دارد.

     واپسین نکته آن که نگارنده نمی‌تواند حیرت خود را مخفی سازد از این که چرا زمانی که در آغاز سال 2012 در شاخص EPI (شاخص عملکرد محیط زیستی) اعلام شد که جمهوری اسلامی ایران، 36 پله سقوط کرده است ، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های داخلی و بین‌المللی آفرید و حتا سازمان حفاظت محیط زیست کشور را وادار به واکنش کرد؟ اما اینک که از منظر شاخص سرزمین شاد بهبود داشته‌ایم (هر چند اندک)، اما هیچ رسانه‌ای به آن نمی‌پردازد و شگفت‌آورتر آن که حتا سازمان متولی محیط زیست کشور هم که علی‌القاعده باید از این فرصت سود جوید، به آن اشاره‌ای نمی‌کند؟! انگار که همه در خواب غفلت و بی‌تفاوتی به سرمی‌بریم! نمی‌بریم؟

    دست آخر آن که هر چند، به نسبت سال 2009، موقعیت ما 4 پله بهبود یافته است، اما یادمان باشد که رتبه ایران در سال 2006، شصت و هفتم بود! یعنی هنوز 10 پله نزول را نسبت به شش سال پیش باید بپذیریم.

     و این که هموطن عزیز من!

    با نگاهی به چند کشور نخست این جدول و مشاهده‌ی نام کشورهایی چون کاستاریکا، ویتنام، ال‌سالوادر، جامائیکا، پاناما، نیکاراگوئه و ونزوئلا، فکر می‌کنید چرا شادترین مناطق جهان باید چنین کشورهایی باشند؟

    پی نوشت:

    - متن کامل گزارش سال 2012 شاخص سرزمین شاد

    - رتبه بندی کامل 151 کشور جهان با توجه به سه شاخص رفاه، امید به زندگی و ردپای بوم‌شناختی